Νεολιθικοὶ οἰκισμοὶ τῆς περιοχῆς τοῦ «Χαλαίου Ποταμοῦ»
Στὸ βόρειο τμῆμα τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ, στὴν περιοχὴ τοῦ σημερινοῦ «Χολορέματος», τοῦ «Χαλαίου Ποταμοῦ» τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, τὴν περιοχή, δηλαδή, στὴν ὁποία στὴν σημερινὴ ἐποχὴ κυριαρχοῦν τὰ χωριὰ Πέρδικα, Φυλάκη, Μαυρόλοφος, Ἀργιλλοχώρι, Ἀϊδίνι, Μικροθῆβες καὶ Νέα Ἀγχίαλος, δημιουργήθηκαν καὶ δραστηριοποιήθηκαν κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Νεολιθικῆς Ἐποχῆς δέκα συνολικῶς νεολιθικοὶ οἰκισμοί. Χρησιμοποιῶντας τὶς ὀνομασίες, τὶς ὁποῖες προσέδωσαν σ’ αὐτοὺς οἱ ἀρχαιολόγοι ἀνασκαφεῖς καὶ ἐρευνητὲς αὐτῶν, μὲ βάση κυρίως τὶς σύγχρονες ὀνομασίες τῶν τοποθεσιῶν τους, οἱ δέκα αὐτοὶ νεολιθικοὶ οἰκισμοί, εἶναι οἱ ἑξῆς:
- «Πύρασος», 2. «Ἀϊδινιώτικη Μαγοῦλα», 3. «Πέρδικα 1 – Νταουτζιά», 4. «Πέρδικα 2», 5. «Φθιώτιδες Θῆβες», 6. «Κόμβος Μικροθηβῶν». 7. «Μπελίτσι», 8. «Μύλος Βαΐτση», 9. «Καρατζαγλί», καὶ 10. «Φυλάκη».
Ἀπὸ τοὺς δέκα αὐτοὺς οἰκισμοὺς οἱ πέντε, 1. «Πύρασος», 2. «Ἀϊδινιώτικη Μαγοῦλα», 3. «Μύλος Βαΐτση», 4. «Πέρδικα 1 – Νταουτζιά» καὶ 5. «Πέρδικα 2», ὑπῆρξαν καὶ δραστηριοποιήθηκαν σ’ ὁλόκληρη τὴν Ἀρχαιότερη Νεολιθικὴ Ἐποχὴ, ἀπό, περίπου, τὰ ἔτη 6.700/6.500 μέχρι τὰ ἔτη 5.800/5.600 π.Χ.
Κατὰ τὴν ἑπόμενη νεολιθικὴ περίοδο, τὴν Μέση Νεολιθικὴ Ἐποχὴ, ἀπό, περίπου, τὰ ἔτη 5.800/5.600, περίπου, μέχρι τὰ ἔτη 5.400/5.300 π.Χ. στὴν ἴδια περιοχὴ συνέχισαν νὰ ὑπάρχουν οἱ παραπάνω πέντε οἰκισμοὶ τῆς Ἀρχαιότερης Νεολιθικῆς Ἐποχὴς καὶ δημιουργήθηκαν ἄλλοι δύο, οἱ «Φθιώτιδες Θῆβες» καὶ τὸ «Μπελίτσι».
Ἔτσι οἱ νεολιθικοὶ οἰκισμοὶ τῆς περιοχῆς τοῦ Χαλαίου Ποταμοῦ κατὰ τὴν Μέση Νεολιθικὴ Περίοδο ἦταν συνολικῶς ἑπτά:
- «Πύρασος», 2. «Ἀϊδινιώτικη Μαγοῦλα», 3. «Μύλος Βαΐτση», 4. «Πέρδικα 1 – Νταουτζιά», 5. «Πέρδικα 2», 6. «Φθιώτιδες Θῆβες» καὶ 7. «Μπελίτσι».
Στοὺς κατοπινοὺς αἰῶνες, μετὰ τὴν Μέση Νεολιθικὴ Ἐποχὴ, τοὺς αἰῶνες ποὺ ἀποτελοῦν τὴν «Νεότερη Νεολιθικὴ Ἐποχὴ», δηλαδὴ ἀπό, περίπου, τὴν ἐποχὴ τῶν 5.400/5.300 ἐτῶν μέχρι τὰ ἔτη 4.700/4.500 π.Χ., καὶ τὴν «Τελικὴ Νεολιθικὴ Ἐποχὴ», ἀπό, περίπου, τὰ ἔτη 4.700/4.500 μέχρι τὴν ἐποχὴ τῶν 3.300/3.100 ἐτῶν π.Χ., ἔπαψαν νὰ ὑπάρχουν οἱ οἰκισμοὶ «Πέρδικα 1 – Νταουτζιὰ» καὶ «Πέρδικα 2» τῆς Μέσης Νεολιθικῆς Ἐποχῆς καὶ δημιουργήθηκαν τρεῖς νέοι νεολιθικοὶ οἰκισμοί, τὸ «Καρατζαγλί», ἡ «Φυλάκη» καὶ ὁ «Κόμβος Μικροθηβῶν».
Ἔτσι οἱ νεολιθικοὶ οἰκισμοὶ οἱ ὁποῖοι ὑπῆρχαν στὴν περιοχὴ τοῦ Χαλαίου Ποταμοῦ κατὰ τὴν Νεότερη καὶ τὴν Τελικὴ Νεολιθικὴ Ἐποχὴ ἦταν συνολικῶς οἱ παρακάτω ὀκτώ: 1. «Πύρασος», 2. «Ἀϊδινιώτικη Μαγοῦλα», 3. «Φθιώτιδες Θῆβες», 4. «Κόμβος Μικροθηβῶν», 5. «Μπελίτσι», 6. «Μύλος Βαΐτση», 7. «Καρατζαγλί», καὶ 8. «Φυλάκη».
Ἀνακεφαλαιώνοντας τὰ παραπάνω βρίσκουμε ὅτι ἀπὸ τοὺς δέκα συνολικῶς οἰκισμοὺς τῆς περιοχῆς τοῦ «Χολορέματος», τοῦ «Χαλαίου Ποταμοῦ» τῆς ἀρχαιότητας, οἱ ὁποῖοι ἀναπτύχθηκαν κατὰ τὴν Νεολιθικὴ Ἐποχὴ μόνο οἱ τρεῖς ὑπῆρξαν σ’ ὁλόκληρη τὴν διάρκειά της, ἀπὸ τὰ ἔτη 6.700/6.500 μέχρι τὰ 3.300/3.100 ἔτη π.Χ., ἤτοι οἱ οἰκισμοὶ «Πύρασος», «Αϊδινιώτικη Μαγοῦλα» καὶ «Μύλος Βαΐτση». Αὐτοὶ εἶναι οἱ τρεῖς μακροβιότεροι ἀπὸ τοὺς δέκα οἰκισμοὺς τῆς περιοχῆς αὐτῆς.
Τέσσερες οἰκισμοί, οἱ «Πέρδικα 1 – Νταουτζιά», «Πέρδικα 2», «Φθιώτιδες Θῆβες» καὶ «Μπελίτσι», ὑπῆρξαν γιὰ δύο περιόδους τῆς Νεολιθικῆς Ἐποχῆς, οἱ μεν δύο πρῶτοι, «Πέρδικα 1 – Νταουτζιὰ» καὶ «Πέρδικα 2», ὑπῆρξαν κατὰ τὴν Ἀρχαιότερη καὶ τὴν Μέση Νεολιθικὴ Ἐποχή, ἀπό, περίπου, τὰ ἔτη 6.700/6.500 μέχρι τὰ 5.400/5.300 π.Χ., καὶ οἱ δύο ἄλλοι, οἱ «Φθιώτιδες Θῆβες» καὶ τὸ «Μπελίτσι», ὑπῆρξαν κατὰ τὴν Μέση καὶ τὴν Νεότερη καὶ Τελικὴ Νεολιθική, ἀπό, περίπου, τὰ ἔτη 5.800/5.600 μέχρι τὰ 3.300/3.100 π.Χ.
Οἱ τρεῖς ὑπόλοιποι, οἱ νεότεροι ὅλων, τὸ «Καρατζαγλί», ἡ «Φυλάκη» καὶ ὁ «Κόμβος Μικροθηβῶν», δημιουργήθηκαν καὶ δραστηριοποιήθηκαν κατὰ τὴν Νεότερη καὶ τὴν Τελικὴ Νεολιθικὴ Ἐποχὴ, δηλαδὴ ἀπό, περίπου, τὰ ἔτη 5.400/5.300 μέχρι τὰ 3.300/3.100 ἔτη π.Χ.
Όλοι οἱ παραπάνω δέκα νεολιθικοὶ οἰκισμοὶ τῆς κοιλάδας τοῦ Χολορέματος καὶ τῆς περιοχῆς τῶν Μικροθηβῶν καὶ τῆς Νέας Ἀγχιάλου πρέπει νὰ ἀποτελοῦσαν ἀσφαλῶς μία ὁμοιογενῆ ὁμάδα μὲ τοὺς δικούς τους ἐσωτερικοὺς συνδέσμους, μὲ τὶς δικές τους σχέσεις καὶ ἐπαφὲς καὶ τὶς ἰδιαίτερες ἐξαρτήσεις τους ἀπὸ τὴν κοινὴ ζωοδόχο καὶ ζωογόνο πηγή, τὸν κοινὸ ποταμό τους, τὸν Χαλαῖο καὶ τὰ ἄλλα μικρότερα ποτάμια, τὰ ὁποῖα τοὺς συνέδεαν καὶ τοὺς ὑποχρέωναν νὰ ἔρχονται σὲ ἐπαφὴ καὶ νὰ γνωρίζονται καλύτερα μεταξύ τους καὶ νὰ συσχετίζονται.
Οἱ κάτοικοι τῶν δέκα αὐτῶν νεολιθικῶν οἰκισμῶν, καὶ τῶν ὅποιων ἄλλων εἶχαν τυχὸν δημιουργηθεῖ στὴν ἴδια περιοχὴ καὶ τῶν ὁποίων σήμερα ἔχουν ἐξαφανισθεῖ τὰ ἴχνη τους, εἶχαν τὸν δικό τους ἰδιαίτερο μεγάλο προστάτη καὶ εὐεργέτη, τὸν δικό τους «θεό», τὸν «Χαλαῖο», μ’ ὅλους τοὺς μικρότερους «παραθεούς» του, τὰ παραποταμάκια μικρὰ καὶ μεγάλα, καὶ τὶς πολλές του καὶ πλούσιες πηγὲς καὶ ἀνάβρες ποὺ ὑπῆρχαν τὴν ἐποχὴ ἐκείνη.
Ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὸ ἄν ὁ «Χαλαῖος Ποταμός» μὲ τὰ μικρὰ ρέματα καὶ ρυάκια ποὺ χύνονταν σ’ αὐτὸν καὶ τὰ ἄλλα ποτάμια τῆς περιοχῆς, ὅπως τὸ Ἀϊδινιόρεμα καὶ τὸ Λαχανόρεμα ἤ Ἀλχανόρεμα εἶχαν καλὴ καὶ ἤρεμη διάθεση ἤ τοὺς ἔπιανε ξαφνικὸς θυμὸς καὶ ὀργή, αὐτὰ τὰ ποτάμια τῆς περιοχῆς ἦταν ἐκεῖνα ποὺ ἀναγκαστικὰ συνέδεαν, ἕνωναν καὶ ἀδέλφωναν τοὺς νεολιθικοὺς κατοίκους τῆς περιοχῆς αὐτῆς.
Οἱ κάτοικοι τῶν νεολιθικῶν αὐτῶν οἰκισμῶν δὲν μποροῦσαν νὰ κάνουν χωρίς αὐτὰ τὰ ποτάμια. Ἦταν ἀπαραίτητα γιὰ τὴν ὕπαρξή τους καὶ γι’ αὐτὸ ἦρθαν καὶ ἔχτισαν κοντά τους τὰ σπίτια τους. Ἦταν ὅλοι τους παιδιὰ τοῦ ἴδιου «θεοῦ», τοῦ νεροῦ ποὺ αὐτὰ κουβαλοῦσαν. Ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς «θεούς», τοὺς ποταμοὺς μὲ τὸ ζωογόνο νερό, τὸ ἀπαραίτητο γιὰ τὴν ἐπιβίωσὴ τους, ἐξαρτιόνταν ἡ ἐπιβίωσή τους καὶ σ’ αὐτοὺς πρόσφεραν δῶρα, αὐτοὺς λάτρευαν, γιὰ νὰ συνεχίσουν νὰ εἶναι εὐμενεῖς μαζί τους.