Γιαννοπούλειο Αρχαιολογικό Μουσείο

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αλμυρού ανήκε αρχικά στη Φιλάρχαιο Εταιρεία «Όθρυς», η οποία από την πρώτη ημέρα της ίδρυσης της είχε ως σκοπό τη διαφύλαξη των αρχαιοτήτων, που ήταν διάσπαρτες όχι μόνο στην επαρχία Αλμυρού, αλλά και σε όλη τη Θεσσαλία. Μετά την κάμψη των δραστηριοτήτων της Φιλαρχαίου Εταιρείας (πόλεμοι κ.α.), το κτίριο περιήλθε την δεκαετία του ’50 στο Υπουργείο Πολιτισμού. Μετά από δύο προσπάθειες για τη λειτουργία του ως Μουσείου το 1980 βλάπτεται από ισχυρό σεισμό. Στη συνέχεια αναστηλώνεται, οργανώνεται νέα έκθεση και λειτουργεί ξανά το 1998. Η διατήρηση του Μουσείου σε μια μικρή πόλη όπως ο Αλμυρός παίζει σημαντικό ρόλο για τους κατοίκους του, κάθε ηλικίας και επιπέδου μόρφωσης, αφού τους καθιστά κοινωνούς της ιστορίας και της πολιτισμικής εξέλιξης του τόπου τους.

Στις 18 Μαΐου 2011 σε ειδική επίσημη εκδήλωση, που οργανώθηκε από κοινού από τη Φιλάρχαιο Εταιρεία Αλμυρού και τη ΙΓ΄ ΕΠΚΑ, το Μουσείο μετονομάσθηκε σε ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΕΙΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΛΜΥΡΟΥ, προς τιμήν του ιδρυτού του Νικολάου Ι. Γιαννόπουλου, πρωτεργάτη και κύριου εμπνευστή της Φιλαρχαίου Εταιρείας.
Ταυτόχρονα με τη μετονομασία του Μουσείου σε «Γιαννοπούλειο», η Φιλάρχαιος Εταιρεία δώρισε σ’ αυτό ολοκληρωτικά το φυλασσόμενο εκεί τμήμα της Βιβλιοθήκης της, με τον όρο να τοποθετηθεί στην είσοδο πινακίδα στην οποία θα αναγράφεται: «ΠΡΩΗΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΦΙΛΑΡΧΑΙΟΥ».

13466613971878200246

Το μουσείο λειτουργεί ως μαρτυρία της πολιτιστικής εξέλιξης των οικισμών της περιοχής του Αλμυρού, μιας περιοχής η οποία στην αρχαιότητα ονομαζόταν «Αχαΐα Φθιώτις» και στην οποία τόσο τα πλούσια μυθολογικά στοιχεία (όπως ο Φρίξος και η ΄Ελλη, ο ιδρυτής της ΄Αλου, βασιλιάς Αθάμας, ο Αχιλλέας και οι Μυρμιδόνες), όσο και η ύπαρξη σημαντικών αρχαιολογικών θέσεων (όπως οι νεολιθικές θέσεις με κυριότερη τη μαγούλα Ζηρέλια, η θέση «Καστράκι» της Μέσης Εποχής του Χαλκού, οι αρχαίες πόλεις των Φθιωτίδων Θηβών και της ΄Αλου ή το Μεσαιωνικό κάστρο δυτικά της ΄Αλου), πιστοποιούν την πλούσια ιστορία της από τα νεολιθικά χρόνια μέχρι σήμερα.

mouseio2

Στην έκθεση του Μουσείου εκτίθενται ευρήματα των πρόσφατων ανασκαφών που έγιναν από την ΙΓ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων σε πολλά σημεία της επαρχίας του Αλμυρού και ιδιαίτερα τα ευρήματα από τις δύο μεγάλες αρχαίες πόλεις, την ΄Αλο και τις Φθιώτιδες Θήβες, ενώ σε αυτήν ενσωματώθηκαν και τα αποκτήματα που προέρχονται από τη συλλογή της «Όθρυος».

Στον κήπο του μουσείου φιλοξενείται υπαίθρια έκθεση που περιλαμβάνει επιτύμβιες στήλες όλων των εποχών καθώς και αρχιτεκτονικά μέλη βυζαντινών ναών. Στο εσωτερικό του Μουσείου η έκθεση οργανώνεται σε τρεις αίθουσες: μία κεντρική και δύο πλευρικές, δεξιά και αριστερά .

13466613971981300070

Ένας χάρτης της ευρύτερης περιοχής είναι αναρτημένος στην κεντρική αίθουσα του μουσείου. Σ” αυτόν αποτυπώνονται πλήρως οι γεωλογικές, γεωγραφικές και ιστορικές πληροφορίες της Αχαΐας Φθιώτιδας. Στην κεντρική αίθουσα εκτίθενται ευρήματα από τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στην αρχαία πόλη των Φθιώτιδων Θηβών. Τρεις ενότητες, καλύπτουν το σύνολο της κοινωνικής και οικονομικής οργάνωσης της πόλης αυτής.

Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στα δημόσια κτίρια:

Το αρχαίο θέατρο της πόλης που λειτούργησε από τα ελληνιστικά ως τα ρωμαϊκά χρόνια, καθώς και τα ιερά της Πολιάδας Αθηνάς (6ος – 2ος π.Χ. αιώνας) και του Ασκληπιού (4ος π.Χ. – 1ος μ.Χ. αιώνας).

Η δεύτερη ενότητα αναφέρεται στην πολεoδομική οργάνωση και την καθημερινή ζωή των κατοίκων της αρχαίας πόλης από τα ελληνιστικά έως τα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια.

Η τρίτη ενότητα αναφέρεται στην ταφική αρχιτεκτονική και τα ταφικά έθιμα από τα αρχαϊκά ως τα ρωμαϊκά χρόνια, μέσω των οποίων αντλούνται σημαντικά στοιχεία για τη ζωή και την ιστορία της αρχαίας πόλης.

Η αίθουσα είναι αφιερωμένη στην προϊστορία της περιοχής του Αλμυρού. Εκτίθενται αγγεία, εργαλεία και κοσμήματα της νεολιθικής περιόδου από ανασκαφές ή περισυλλογές. Η Μέση Εποχή Χαλκού αντιπροσωπεύεται από μια μικρής έκτασης ανασκαφή στη θέση «Καστράκι».

Στην ίδια αίθουσα εκτίθενται και τα ευρήματα από το εκτεταμένο νεκροταφείο των τύμβων, στη θέση «Βουλοκαλύβα» της κοινότητας Πλατάνου, όπου εμφανίζεται η πρακτική της καύσης των νεκρών μέσα σε ταφικούς λάκκους και πιστοποιείται η ύπαρξη σημαντικού οικισμού από τα ύστερα πρωτογεωμετρικά ως τα αρχαϊκά χρόνια. Πλήθος ευρημάτων όπως αγγεία, αιχμές δοράτων, μαχαίρια, ξίφη και κοσμήματα βρέθηκαν στρεβλωμένα μέσα στους ταφικούς λάκκους, θρυμματισμένα κάτω από το βάρος του λιθοσωρού που τους κάλυπτε και περιόριζε τη δύναμη της φωτιάς καύσης των νεκρών.

Η αίθουσα περιλαμβάνει ευρήματα που ήρθαν στο φως από τις ανασκαφές στην ελληνιστική πόλη της Άλου, σημαντικής πόλης με εξαιρετική οχύρωση και ρυμοτομία. Η περίοδος ακμής της περιορίστηκε στο Α΄ μισό του 3ου π. Χ. αιώνα και η ζωή της σταμάτησε βίαια από σεισμό.

Αγγεία που παράγονταν σε τοπικά εργαστήρια, σιδερένια και χάλκινα εργαλεία, ενημερώνουν γιά τις καθημερινές ασχολίες των κατοίκων με τη γεωργία και την αλιεία. Νομίσματα χάλκινα και αργυρά πληροφορούν για τις εμπορικές σχέσεις της Άλου με άλλες γειτονικές πόλεις.

Ζωτικό κομμάτι της δραστηριότητας της Φιλαρχαίου Εταιρείας «Όθρυς» αποτέλεσε η συλλογή νομικών, ιστορικών, φιλολογικών και ιατρικών βιβλίων. Τα βιβλία αυτά, μαζί με εγκυκλοπαίδειες και λεξικά, παλιά χειρόγραφα, αρχεία εφημερίδων και καταλόγους των αρχαίων ευρημάτων της συλλογής της «Όθρυος», βρίσκονται σήμερα στην αίθουσα, δεξιά της εισόδου του μουσείου, όπου στεγάζεται η βιβλιοθήκη του.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ :

Αθηνών 50, 371 00 Αλμυρός

Τηλέφωνο: 24220 – 21326