Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΑΛΜΥΡΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ (15 συνέχεια)

Η ΟΡΘΡΗΙΔΑ
ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΟΝΟΣ ΠΟΛΛΩΝ ΗΡΩΩΝ

                    Η νύμφη Ορθρηίδα, όπως λένε πάλι οι μύθοι της περιοχής της Όρθρης, γέννησε, εκτός από τον Μελιτέα και έναν ακόμη θεϊκό γιο. Αυτός ήταν γιος του Απόλλωνα και λεγόταν Φάγρος Ήταν και αυτός βοσκός, όπως και τόσες άλλες θεότητες της Όρθρης. Ήταν εκείνος που συμμάζεψε και περιποιήθηκε τον Μελιτέα.
Ασφαλώς πρόκειται κι εδώ για μία άλλη ακόμη προολυμπιακή θεότητα, η οποία λατρευόταν στην περιοχή και η οποία υποκύπτοντας στη λάμψη του Απόλλωνα, όπως και τόσες άλλες τοπικές θεότητες, εξαφανίστηκε, χωρίς ν’ αφήσει ούτε κάποιον έστω σχετικό μύθο. Δεν γνωρίζουμε τίποτε άλλο για τον παλιό αυτό θεό Φάγρο παρά μόνο ότι ήταν γιος του Απόλλωνα και της Ορθρηίδας και παιδαγωγός (άρα ακόμη πιο παλιός θεός) του Μελιτέα.
Δυο προολυμπιακές λοιπόν θεότητες, ο Μελιτέας και ο Φάγρος, αδέλφια μεταξύ τους, είναι παιδιά της νύμφης Ορθρηίδας.
Ο συνδυασμός αυτός της συνύπαρξης και συλλατρείας μιας παλαιάς θεότητας και μιας καινούργιας και η τακτοποίηση της λαϊκής αντίστασης και των αντιρρήσεών της με την εφεύρεση της πολύ βολικής για την περίσταση σχέσης παιδαγωγού (παλαιού θεού) και παιδαγωγούμενου (νέου θεού), όπως αυτή του Φάγρου και του Μελιτέα, συναντάται και και στην περίπτωση της Ιτωνίας Αθηνάς, όπου ο παλαιός θεός Ίτωνος, γίνεται ο παιδαγωγός του νέου θεού, της παιδαγωγούμενης Αθηνάς, και συλλατρεύονται με το όνομα Ιτωνία Αθηνά.
Βλέπουμε λοιπόν την νύμφη Ορθρηίδα της Όρθρης να είναι μητέρα θεών και πάμπολλων ηρώων της Ελλάδας, αφού είναι μητέρα τόσο των κατοίκων της Ελλάδας με πατέρα τους τον Έλληνα όσο και θεοτήτων και μάλιστα σαφώς προολυμπιακών, άρα πανάρχαιων.
Ένας μικρός ενδεικτικός κατάλογος μεγάλων ηρώων που κατάγονται από τη νύμφη της Όρθρης Ορθρηίδα μπορεί ν’ αποδείξει την αλήθεια των παραπάνω.
Ο Δώρος, ο Αίολος, ο Αχαιός και ο Ίωνας, γενάρχες των τεσσάρων ελληνικών φυλών έχουν μητέρα την Οθρηίδα:
«Τοῖς δέ παισίν ἐμέρισε τήν χώραν, καί Ξοῦθος μέν λαβών τήν Πελοπόννησον ἐκ Κρεούσης τῆς Ἐρεχθέως Ἀχαιόν ἐγέννησε καί Ἴωνα, ἀφ’ ὧν Ἀχαιοί καί Ἴωνες καλοῦνται, Δῶρος δέ τήν πέραν χώραν Πελοποννήσου λαβών τούς κατοίκους ἀφ’ ἑαυτοῦ Δωριεῖς ἐκάλεσεν, Αἴολος δέ βασιλεύων τῶν περί τὴν Θεσσαλίαν τόπων τούς ἐνοικούντας Αἰολεῖς προσηγόρευσε». (Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη, 1, 7, 3).
Από τον Αίολο κατάγονται: ο Κρηθέας, που ήταν πατέρας του Αίσονα, του Φέρητα, του Πελία, του Νηλέα, ο Σίσυφος, ο Περιήρης, ο Αθάμας, που ήταν πατέρας του Λέαρχου, του Μελικέρτη, του Φρίξου και της Έλλης, ο Δηιόνας, ο Μάγνητας, η Μελανίππη.
Από την ίδια αυτή προγιαγιά, την Ορθρηίδα, κατάγονται ακόμη ο Ιάσονας, ο Αμυθάονας, ο Άδμητος, η Άλκηστη, ο Μελάμποδας, ο Βίαντας, ο Εύμηλος, ο Άκαστος, η Αστυδάμεια, η Πεισιδίκη, ο Άργος, ο Κυτίσσωρος, η Πολυδώρα, ο Αχιλλέας, ο Τριόπας, ο Ερυσίχθονας, ο Νεοπτόλεμος, η Τυρώ, ο Κόδρος, ο βασιλιάς των Αθηναίων, και μια πληθώρα άλλων ηρώων, ιδρυτών και βασιλιάδων πόλεων.
Θα ήταν άσκοπη μια λεπτομερής αναφορά όλων των απογόνων της Ορθρηίδας στη θέση αυτή. Αρκεί, νομίζουμε, η υπόμνηση ότι ήταν μητέρα των τεσσάρων επώνυμων ηρώων των αρχηγών των ελληνικών φύλων, Αίολου (Αιολείς), Αχαιού (Αχαιοί), Ίωνα (Ίωνες) και Δώρου (Δωριείς).

ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΤΗΣ ΟΡΘΡΗΙΔΑΣ
ΕΠΩΝΥΜΟΙ ΙΔΡΥΤΕΣ ΚΑΙ ΗΡΩΕΣ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΧΩΡΩΝ

              Θα παραθέσουμε στη θέση αυτή έναν κατάλογο πόλεων, βουνών, ποταμών και χωρών οι οποίες οφείλουν την ονομασία του σε απόγονους της νύμφης Ορθρηίδας. Ομολογούμε ότι o κατάλογος αυτός δεν είναι πλήρης. Δεν είναι αυτός εξάλλου ο κύριος σκοπός μας, πέραν του ότι αυτό είναι πολύ δύσκολο. Παραδεχόμαστε ακόμη ότι οι μυθολογικές αναφορές στις οποίες στηριχτήκαμε για την κατάρτιση του καταλόγου δεν είναι οι μοναδικές για κάθε μία από τις περιπτώσεις. Για μερικές ονομασίες υπάρχουν και άλλες εκδοχές, διαφορετικές από αυτές που παρουσιάζουμε.
Ωστόσο δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε το γεγονός ότι εξετάζοντας κάποιος προσεκτικά το σύνολο των εκδοχών των μύθων που συνδέονται με την Αχαΐα Φθιώτιδα, διαπιστώνει μία συνοχή και μία συνέπεια, μία ενιαία και λογική διαπλοκή. Όλες οι ονομασίες που αναφέρουμε στη συνέχεια παρουσιάζουν το γενικό χαρακτηριστικό ότι ανάγονται σ’ ένα και αρχικό ζευγάρι ανθρώπων, το μόνο που υπάρχει, επιζεί και τεκνοποιεί μετά την καταστροφή του κόσμου από τον κατακλυσμό επί της εποχής του Δευκαλίωνα, το ζευγάρι δηλαδή του Έλληνα, του γιου του Δευκαλίωνα, και της νύμφης της Όρθρης, της Ορθρηίδας.
Υπάρχουν, όπως αναφέρθηκε, και μυθολογικές εκδοχές που αναφέρονται στην προέλευση της ονομασίας μερικών πόλεων, διαφορετικές από αυτές που μνημονεύονται παρακάτω. Αυτές όμως οι διαφορετικές εκδοχές, είναι αποσπασματικές και μεμονωμένες αναφορές. Δεν παρουσιάζουν μεταξύ τους την συνολική συνοχή που παρατηρείται στον παρακάτω κατάλογο. Για κανένα άλλο ζευγάρι, εκτός αυτού του Έλληνα και της νύμφης Ορθρηίδας, δεν παρατηρείται αυτή η συγκεντρωτική αναγωγή της προέλευσης της ονομασίας τόσων πόλεων και χωρών, που αναφέρουμε στη συνέχεια.
Θεωρούμε τις μυθολογικές αυτές αναφορές τις γνησιότερες και αυθεντικότερες. γιατί πιστεύουμε, όπως έχουμε τονίσει σε άλλο σημείο, ότι οι κάτοικοι όλων των τόπων θα ήθελαν και θα επιδίωκαν οι μύθοι τους για την πρώτη αρχή και ονομασία της πόλης τους ή της χώρας τους να μνημονεύουν ως ιδρυτή και επώνυμο ήρωα κάποιον απόγονο του πρώτου ζευγαριού. Μόνο αυτό τους συνέφερε γιατί έτσι θα οδηγούνταν στην αρχαιότερη δυνατή προέλευση της χώρας τους ή της πόλης τους. Για το λόγο αυτό οι άλλες εκδοχές πρέπει να θεωρηθούν νεότερες επίνοιες.
Ο παρακάτω αλφαβητικός κατάλογος ονομασιών χωρών, πόλεων, ποταμών, βουνών και πεδιάδων που οφείλουν την ονομασία τους σε απόγονους του Έλληνα, γιου του Δευκαλίωνα, και της νύμφης της Όρθρης Ορθρηίδας, σταματά συμβατικά στον αριθμό εκατό για μια συμβολική στρογγυλοποίηση. Μπορούσε να συνεχίσει και μ’ άλλες περιπτώσεις. Ακόμα και στις σελίδες της εργασίας αυτής πιθανόν ο αναγνώστης να εντοπίσει και κάποιες άλλες περιπτώσεις
    1. Αγάθυρνον ή Αγάθυρσον ή Αγάθυρνα: Αρχαία πόλη στη βόρειο Σικελία. Οφείλει την ονομασία της στον Αγάθυρνο, τον γιο της Κυανής και του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Διόδωρος Σικελιώτης, 5, 8).
2. Αγαμήδη: Ονομασία ενός αρχαίου οικισμού και μιας κρήνης στη Λέσβο. Ονομάστηκε έτσι από την Αγαμήδη, την κόρη του Μακαρέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Πλίνιος, Naturalis historia, 5.139).
  3. Αθαμαντία ή Αθαμανία: Χώρα που οφείλει την ονομασία της στον Αθάμαντα, τον γιο του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
   4. Αθαμάντιον πεδίον: Πεδιάδα της περιφέρειας Αλμυρού αλλά και ομώνυμη πεδιάδα της Βοιωτίας. Οφείλουν την ονομασία τους στον Αθάμαντα, τον γιο του Αίολου του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. Βεβαίως οι Αθαμάνες παρουσιάζονται ότι ζούσαν στις νότιες εσχατιές της Πίνδου, αλλά η αρχική τους κοιτίδα ήταν η Αχαΐα της Φθίας, «το πεδίον Φθίης αθαμάντιον». (Παυσανίας 9, 24, 1 και Απολώνιος Ρόδιος, Αργοναυτικά, 2, 516)
5. Αιγικορείς: Μία από τις τέσσερις ιωνικές φυλές. Οφείλει το όνομά της στον Αιγικορέα ή Αιγικόρη, τον γιο του Ίωνα, του γιου Ξούθου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Ηρόδοτος, 5, 66).
6 Αίγινα: Νησί του Σαρωνικού. Οφείλει την ονομασία του στην Αίγινα την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Διόδωρος, 4, 72, 5).
7. Αιολείς. Μία από τις τέσσερες φυλές των Ελλήνων. Οφείλει την ονομασία της στον Αίολο, τον γιο του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Απολλόδωρος, 1, 7, 3).
8. Αιτωλία: Περιοχή του νομού Αιτωλοακαρνανίας. Οφείλει την ονομασία της στον Αιτωλό, τον γιο του Ενδυμίωνα, του γιου της Καλύκης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Απολλόδωρος, 1, 7, 6).
 9, Αλίαρτος: Πόλη του νομού Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Αλίαρτο, τον γιο του Θέρσανδρου, του γιου του Σίσυφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Παυσανίας, 9, 34, 5).
10. Αλκμεονίδες (ή Αλκμαιονίδες): Φυλή Αθηναίων. Αλκμεονίδες (Αλκμαιονίδες) Αθηναίοι. Οφείλει την ονομασία της στον Αλκμέονα (ή Αλκμαίονα), τον γιο του Θρασυμήδη, του γιου του Αντίλοχου, του γιου του Νέστορα, του γιου του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Παυσανίας , 2, 18, 9).
11. Άλμος ή Άλμωνες ή Όλμωνες: Πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Άλμο, τον γιο του Σίσυφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Παυσανίας, 2, 4, 3. και 9, 24, 3).
12. Αμαθία: Αρχαία πόλη της Μακεδονίας. Οφείλει την ονομασία της στον Άμαθο, τον γιο του Μακεδόνα, του γιου του Αίολου του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Ελλάνικος, F Gr. Hist. 4. απ. 74).
13. Αμυθαονία: Μέρος της Ήλιδας. Οφείλει την ονομασία της στον Αμυθάονα, τον γιο του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Απολλόδωρος, 1, 9, 11, Οδύσσεια λ, 235, 258, Διόδωρος 4, 68, Σχόλια Ομήρου Οδύσσεια, μ. 69, Σχόλια Απολλώνιου Ρόδιου 1, 121, 143).
14. Άμφισσα: Πόλη του νομού Φωκίδας. Οφείλει την ονομασία της στην Άμφισσα, την κόρη του Μακαρέα ή Μάκαρα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Παυσανίας Χ, 38, 4).
15. Άντισσα: Παραλιακή πόλη στη Β.Δ. Λέσβο. Οφείλει την ονομασία της στην Άντισσα, την κόρη του Μακαρέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. Σε παλιότερες εποχές Άντισσα καλούνταν και ένα νησάκι απέναντι στη Λέσβο, η οποία Λέσβος πρώτα λεγόταν Ίσσα (Άντισσα δηλ. απέναντι στην Ίσσα). «Τῆς δέ Λέσβου καλουμένης πρότερον ῎Ισσης καί τήν νῆσσον Ἄντισσαν καλεῖσθαι συνέβη. Νῦν δέ τῆς Λέσβου πόλις ἐστίν.» (Μυρτίλος παρά Στράβωνι).
16. Αργαδείς: Μία από τις τέσσερις ιωνικές φυλές των Αθηναίων. Οφείλει την ονομασία της στον Αργάδη, τον γιο του Ίωνα, του γιου του Ξούθου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Ηρόδοτος, 5, 66).
17. Αρήνη: Αρχαία πόλη της Μεσσηνίας. Οφείλει την ονομασία της στην Αρήνη, την κόρη του Περιήρη, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Παυσανίας, 4, 2, 4).
18. Αρίσβη ή Αρίσβα: Πόλη της Λέσβου. Οφείλει την ονομασία της στην Αρίσβη, την κόρη του Μακαρέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Στην Αρίσβα ζούσε ο περίφημος για την φιλοξενία που παρείχε στους περαστικούς από το σπίτι του, Άξυλος. Ο Άξυλος ήταν γιος της Αρίσβας και του Τεύθραντα. Είχε χτίσει το σπίτι του πολύ κοντά στο δρόμο για να μπορούν εύκολα να μπαίνουν και να βρίσκουν φιλοξενία οι περαστικοί. Έτσι καθιερώθηκε η φράση για την καλή φιλοξενία «Αξύλου φιλοξενία».
19. Άρνη: Πανάρχαια θεσσαλική πόλη. Αλλά και στη Βοιωτία υπήρχε πόλη Άρνη. Είναι αυτή που, σύμφωνα με μερικούς, αργότερα ονομάστηκε Χαιρώνεια, άποψη που δεν φαίνεται ωστόσο να γίνεται αποδεκτή από πολλούς. Κάποιοι άλλοι ταυτίζουν την βοιωτική Άρνη με την πόλη Γλας.
Η Άρνη οφείλει την ονομασία της στην Άρνη, την κόρη του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας: «Λεβαδέων δὲ ἔχονται Χαιρωνιεῖς. Ἐκαλεῖτο δὲ ἡ πόλις καὶ τούτοις Ἄρνη τὸ ἀρχαῖον’ Θυγατέρα δὲ εἶναι λέγουσιν Αἰόλου τὴν Ἄρνην, ἀπὸ δὲ ταύτης κληθῆναι καὶ ἑτέραν ἐν Θεσσαλίᾳ πόλιν» (Με τη Λεβαδειά γειτονεύει η Χαιρώνεια που παλιά λεγόταν και αυτή Άρνη. Η Άρνη λένε πως ήταν κόρη του Αίολου, από την οποία είχε πάρει το όνομά της και μια άλλη πόλη στη Θεσσαλία.) (Παυσανίας, IX, 40, 5).
Δεν φαίνεται να αληθεύει η άποψη ότι Άρνη είναι παλιά ονομασία της Χαιρώνειας. Ο ισχυρισμός αυτός ήταν προσπάθεια των κατοίκων της Χαιρώνειας να αναζητήσουν τίτλους αρχαιότητας που τον υιοθέτησε ακούγοντάς τον ο Παυσανίας. Δεν αληθεύει επίσης ότι από την βοιωτική Άρνη ονομάστηκε έτσι η θεσσαλική. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Η βοιωτική Άρνη ονομάστηκε έτσι από αποίκους που ήρθαν από τη Θεσσαλία.
Η Άρνη, σύμφωνα με ένα μύθο, έγινε, από τον Ποσειδώνα, μητέρα του Αίολου και του Βοιωτού. (Διόδωρος, 4, 67, 2). Πιστεύεται ότι η Άρνη ήταν πανάρχαια θεά του Κάτω Κόσμου.
20. Ασωπία: Αρχαία πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στην Ασωπία ή Ασωπίδα, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
21. Αχαιοί: Μία από τις τέσσερις φυλές των Ελλήνων. Οφείλει την ονομασία της στον Αχαιό, τον γιο του Ξούθου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
22. Αχελώος, (ο ποταμός): Οφείλει το όνομά του, σύμφωνα με μία μυθολογική εκδοχή, στον Αχελώο, τον γιο της Περιμήδης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Οι Σειρήνες θεωρούνταν κόρες του Αχελώου και από αυτόν ονομάζονταν Αχελωίδες. (Παυσανίας, 9, 34, 3). Ακόμη ο Αχελώος θεωρούνατν πατέρας πολλών νυμφών. (Πλάτων, Φαίδρος, 263 D).
23. Αώιον: Βουνό στην Κύπρο. Οφείλει την ονομασία του στον Άωο, τον πρώτο βασιλιά της Κύπρου, που ήταν γιος της Ηούς και του Κέφαλου, του γιου του Δηιόνα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
24. Αώος: Ποταμός στην Κύπρο. Οφείλει την ονομασία του στον Άωο, τον πρώτο βασιλιά της Κύπρου, τον γιο της Ηούς και του Κέφαλου, του γιου Δηιόνα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
25. Βίαντας: Ποτάμι στη Μεσσηνία. Οφείλει την ονομασία του στον Βίαντα, τον γιο του Αμυθάονα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου τού Έλληνα και της Ορθρηίδας: «Προελθόντων δέ οὐ πολύ Βίας ἐκδίδωσιν ἐς θάλασσαν ποταμός γενέσθαι δέ αὐτῷ λέγουσι τό ὄνομα ἀπό Βίαντος τοῦ Ἀμυθάονος». (Παυσανίας, IV, 34, 4)
26. Βοιωτία: Περιοχή στο νομό Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Βοιωτό, τον γιο της Μελανίππης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Ξούθου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. Πατέρας του Βοιωτού ήταν, κατά μία άλλη εκδοχή, ο Ίτωνος ο γιος του Αμφικτύονα που ήταν γιος του Δευκαλίωνα: «Βοιωτοί δέ τό μέν πᾶν ἔθνος ἀπό Βοιωτοῦ τό ὄνομα ἔσχηκεν, ὅν Ἰτώνου παῖδα καὶ νύμφης Μελανίππης, Ἴτωνον δὲ Ἀμφικτίωνος εἶναι λέγουσι». (Παυσανίας, Θ” 1).
27. Βούρα: Αρχαία πόλη της Αχαΐας. Οφείλει την ονομασία της στη Βούρα, την κόρη του Ίωνα, του γιου του Ξούθου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Παυσανίας, VII, 25, 8).
28. Γελέοντες: Μία από τις τέσσερις ιωνικές φυλές των Αθηναίων. Οφείλει την ονομασία της στον Γελέοντα, τον γιο του Ίωνα, του γιου του Ξούθου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Ηρόδοτος, 5, 66).
29. Δυμάνες: Μία από τις τρεις φυλές των Δωριέων της Σπάρτης. Οφείλει την ονομασία της στον Δύμα ή Δυμάνα, τον γιο του Αιγιμιού, του γιου του Δώρου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
30. Δύμη: Πόλη της αρχαίας Ελλάδας, της οποίας η θέση προσδιορίζεται στη νότια ακτή του Πατραϊκού κόλπου. Οφείλει την ονομασία της στον Δύμα ή Δυμάνα, τον γιο του Αιγιμιού, του γιου του Δώρου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
31. Δωρίδα: Περιοχή στη Θεσσαλία, αυτή που αργότερα ονομάστηκε Εστιαιώτιδα ή Ιστιαιώτιδα. Οφείλει την ονομασία της στον Δώρο, τον γιο του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
32. Δωρίδα: Περιοχή στο νομό Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Δώρο, τον γιο του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
33. Δωριείς: Μία από τις τέσσερις φυλές των Ελλήνων. Οφείλει την ονομασία της στον Δώρο, τον γιο του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
34. Ελλοπία: Ονομασία μιας περιοχής της βόρειας Εύβοιας και κατά μία άποψη ονομασία και ολόκληρης της Εύβοιας. Η ονομασία οφείλεται στον Έλλοπα, τον γιο του Ίωνα, του γιου του Ξούθου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
35. Επειοί: Προϊστορικός λαός της Πελοποννήσου. Οφείλει την ονομασία του στον Επειό, τον γιο του Ενδυμίωνα, του γιου της Καλύκης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
36. Ερεσός ή Έρεσος: Αρχαία πόλη της Λέσβου. Οφείλει την ονομασία της στον Eρεσό ή Έρεσο, τον γιο του Μακαρέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
37. Ερυθρές: Πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Ερύθρα, τον γιο του Λεύκωνα, του γιου του Αθάμαντα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
38. Εύηνος: Ποταμός της Αιτωλίας. Λατρευόταν στην περιοχή και ως θεός. Οφείλει την ονομασία του στον Εύηνο (Απολλόδωρος, 1, 7, 8) τον γιο της Δημονίκης, της κόρης του Αγήνορα, του γιου του Πλευρώνα, του γιου του Αιτωλού, του γιου του Ενδυμίωνα, του γιου της Καλύκης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
39. Εύβοια: Το γνωστό νησί Εύβοια. Οφείλει την ονομασία της στην Εύβοια, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
40. Ηλεία: Περιοχή της Πελοποννήσου. Οφείλει την ονομασία της στον Ηλείο, τον γιο της Ευρυκύδης, της κόρης του Ενδυμίωνα, του γιου της Καλύκης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
41. Θεσπιές: Παλαιότατη πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στη Θεσπία, την κόρη του Ασωπού ποταμού: «Θυγατέρα δέ εἶναι Θέσπιαν λέγουσιν Ἀσωποῦ και ἀπό ταύτης κληθῆναι τήν πόλιν». (Παυσανίας, ΙΧ, 26, 6), του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
42. Θήβη: Ονομασία της Καδμείας, της ακρόπολης των Θηβών. Οφείλει την ονομασία της στη Θήβη, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
43. Θίσβη: Αρχαία πόλη στην Βοιωτία. Οφείλει την ονομασία της στην Θίσβη, την κόρη του Ασωπού ποταμού , του γιου της Πηρώς, της κόρης Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
44. Ίσσα: Παλιότερη ονομασία του νησιού Λέσβος. Η ονομασία αυτή οφείλεται στην Ίσσα, την κόρη του Μακαρέα, του γιου Αίολου του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
45. Ιωνία και Ίωνες: Χώρα και μία από τις τέσσερις φυλές των Ελλήνων. Οφείλουν την ονομασία τους στον Ίωνα, τον γιο του Ξούθου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. «Ἰωνίαν δὲ ἀπὸ Ἴωνος τοῦ Ξούθου.» (Στράβων Θ, 1, 18).
46. Καλυδώνα: Πόλη της Αιτωλίας. Οφείλει την ονομασία της στον Καλυδώνα, τον γιο του Αιτωλού, του γιου του Ενδυμίωνα, του γιου της Καλύκης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
47. Κέρκυρα: Το γνωστό νησί στο Ιόνιο πέλαγος. Οφείλει την ονομασία της στην Κέρκυρα, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
48. Κεφαλονιά: Το γνωστό νησί της Κεφαλονιάς. Οφείλει την ονομασία του, κατά μία από τις υπάρχουσες μυθολογικές εκδοχές, στον Κέφαλο, τον γιο του Δηιόνα ή Δηιονέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Ο Κέφαλος έφτασε στο νησί της Κεφαλονιάς κυνηγημένος από την Αθήνα ύστερα από τον ακούσιο φόνο της γυναίκας του, της Πρόκριδας.
49 Κλεωνές: Αρχαιότατη πόλη στην Αργολίδα. Οφείλει την ονομασία της στην Κλεώνη, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας:
«Ἐκ Κορίνθου δ” ἐς Ἄργος Κλεωναί πόλις ἐστίν οὐ μεγάλη. Παῖδα δέ εἶναι Πέλοπος Κλεώνην λέγουσιν, οἱ δὲ τῷ παρὰ Σικυώνα ρέοντι Ἀσωπῷ θυγατέρα ἐπὶ ταῖς ἄλλαις Κλεώνην γενέσθαι τό δ” οὖν ὄνομα ὑπό τοῦ ἑτέρου τούτων έτέθη τῇ πόλει». (=Στο δρόμο από την Κόρινθο προς το Άργος υπάρχει η μικρή πόλη Κλεωναί. Λένε πως υπήρχε κόρη του Πέλοπα Κλεώνη και άλλοι πως Κλεώνη ήταν μια από τις κόρες του ποταμού Ασωπού που ρέει κοντά στη Σικυώνα. Οπωσδήποτε η πόλη πήρε το όνομά της από ένα από τα πρόσωπα αυτά). (Παυσανίας, 2, 15, 1).
50. Κορώνεια: Πόλη της Φθιώτιδας Αχαΐας. Οφείλει την ονομασία της στον Κόρωνο (Παυσανίας, 9. 34. 5), τον γιο του Θέρσανδρου, του γιου του Σίσυφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Σύμφωνα με άλλη μυθολογική εκδοχή η ονομασία οφείλεται στη νύμφη Κορωνίδα, την κόρη του Φλεγύα, του γιου της Χρύσης, της κόρης του Άλμου, του γιου του Σίσυφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
51 Κορώνεια: Περιοχή και πόλη στη Βοιωτία. Η πόλη ήταν αποικία της Κορώνειας της Φθιώτιδας Αχαΐας. Και αυτή οφείλει την ονομασία της στους ίδιους οικιστές όπως και η Κορώνεια της Αχαΐας Φθιώτιδας.
Κατά τον Παυσανία η ονομασία της οφείλεται στον ιδρυτή της Κορωναίο, θετό γιο του Αθάμαντα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας, που ήρθε στη Βοιωτία από τη Θεσσαλία.
52. Κύτωρον ή Κύτωρος: Παραλιακή πόλη της Παφλαγονίας, αποικία της Σινώπης. Σήμερα ονομάζεται Κύδνος. Οφείλει την ονομασία της στον Κύτωρο ή Κυτίσωρο ή Κυτισόδωρο, τον γιο του Φρίξου, του γιου του Αθάμαντα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Στράβων 12, 3, 10. Στέφανος Βυζάντιος στη λ. Κύτωρος 361, 40 κ. εξ.).
53. Κως: Το γνωστό νησί. Οφείλει την ονομασία της στη νύμφη Κω, την κόρη του Μέροπα, του γιου του Τριόπα, του γιου της Κανάκης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Οι Αλευάδες της Θεσσαλίας πίστευαν ότι ο πρόγονός τους Αλεύας ήταν γιος του Θεσσαλού Ηρακλείδη από την Κω.
54. Λεύκτρα: Πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Λεύκιππο, τον γιο του Περιήρη, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Παυσανίας, 3, 26, 4).
55. Λευκωνία: Παλαιότερη ονομασία της λίμνης Κωπαϊδας. Οφείλει την δεύτερη αυτή ονομασία της στον Λεύκωνα, τον γιο του Αθάμαντα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
56. Μαγνησία: Τμήμα, κατά την αρχαιότητα, του σημερινού νομού Μαγνησίας. Οφείλει την ονομασία της στον Μάγνητα, τον γιο του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
57. Μακαρία: Παλαιότερη ονομασία της Λέσβου. Οφείλει την ονομασία της στον Μάκαρα ή Μακαρέα, τον γιο του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Αθήναιος, 111, 115, Ύμνος στον Απόλλωνα, Ιλιάδα Ω 544).
58. Μαραθώνας: Πεδιάδα στον νομό Αττικής. Οφείλει την ονομασία του στον Μαραθώνα, τον γιο του Εποπέα, του γιου της Κανάκης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
59. Μήθυμνα: Πόλη της Λέσβου. Οφείλει την ονομασία της στη Μήθυμνα, την κόρη του Μάκαρα ή Μακαρέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
60. Μινύες: Ονομασία ξακουστού λαού που ζούσε στη Βοιωτία, στην Ιωλκό, στη Λήμνο και διάφορα άλλα μέρη. Οφείλει την ονομασία του στον Μινύα, τον γιο του Χρύση, του γιου της Χρυσογένειας, της κόρης του Άλμου, του γιου του Σίσυφου, του γιου το Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
61. Μολοσσοί: Αρχαίος λαός που έζησε στην Ήπειρο. Οφείλει την ονομασία του στον Μολοσσό, τον γιο του Νεοπτόλεμου, του γιου του Αχιλλέα, του γιου του Πηλέα, του γιου του Αιακού, του γιου της Αίγινας, της κόρης του Ασωπού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
62. Μύρινα: Πόλη της Λήμνου. Οφείλει την ονομασία της στην Μύρινα, την γυναίκα του μυθικού βασιλιά του νησιού Θόαντα και κόρη του βασιλιά της Ιωλκού Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Στη Μύρινα αποβιβάστηκαν οι Αργοναύτες κατά το ταξίδι τους προς την Κολχίδα. (Απολλώνιος Ρόδιος, Αργοναυτικά, 1, 609 -639). Από το λιμάνι της Μύρινας, ο γιος του Ιάσονα και της Υψιπύλης, Εύηνος, έστελνε τα φορτία του κρασιού στους Αχαιούς που πολιορκούσαν την Τροία. (Όμηρος, Ιλιάδα, Η, 467 -475).
63. Μυρμιδόνες: Ο γνωστός λαός και στρατός του Αχιλλέα. Οφείλει την ονομασία του στον Μυρμιδόνα, τον γιο του Διολήθη, του γιου του Περιήρη του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
64. Μυτιλήνη: Πόλη της Λέσβου. Οφείλει την ονομασία της στη Μυτιλήνη, την κόρη του Μάκαρα ή Μακαρέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
65. Νεμέα: Περιοχή και πόλη στην Πελοπόννησο. Οφείλει την ονομασία της στη Νεμέα, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας: «τό δέ ὄνομα λέγουσι τῇ χώρᾳ Νεμέαν δοῦναι, θυγατέρα Ἀσωποῦ καί ταύτην». (=Στη χώρα το όνομα λένε πως το έδωσε η Νεμέα που ήταν και αυτή κόρη του Ασωπού) (Παυσανίας, ΙΙ, 15, 3.)
66. Νήλεια ή Νηλεία: Αρχαιότατη πόλη στα παράλια του Παγασητικού κόλπου. Οφείλει, το όνομά της στον Νηλέα, τον γιο του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
67. Ογχηστός: Παλαιότατη πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Ογχηστό, τον γιο του Βοιωτού, του γιου της Άρνης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Ιππότη, του γιου του Μίμαντα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
68. Οδομαντική ή Οδομαντίδα: Χώρα στην περιοχή δυτικά του Νέστου, στην περιοχή του κάτω ρου του ποταμού Στρυμόνα. Οφείλει την ονομασία της στον Οδόμαντα, τον γιο του Παίονα, του γιου του Ενδυμίωνα, του γιου της Καλύκης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Από τον ίδιο ήρωα ονομάστηκε και ο λαός που την κατοικούσε Οδόμαντες ή Οδόμαντοι.
69. Οινόη: Δήμος στην αρχαία Αττική. Οφείλει την ονομασία του στον Οινέα, τον γιο του Παρθάονα, του γιου του Αγήνορα, του γιου του Πλευρώνα, του γιου του Αιτωλού, του γιου του Ενδυμίωνα, του γιου της Καλύκης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
70. Ολμειός: Ποταμός που πήγαζε από τον Ελικώνα και χυνόταν στην Κωπαΐδα. Οφείλει την ονομασία του στον Ολμειό, τον γιο του Σίσυφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
71. Όπλητες: Μία από τις τέσσερις ιωνικές φυλές των Αθηναίων. Οφείλει την ονομασία της στον Όπλητα, τον γιο του Ίωνα, του γιου του Ξούθου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας. (Ηρόδοτος, 5, 66).
72. Ορμένιον ή Ορμίνιον: Πόλη της Μαγνησίας. Οφείλει την ονομασία της στον Όρμενο ή Άρμενο Στράβων, 9, 438., τον γιο του Κέρκαφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Οθρηίδας.
Άλλη εκδοχή θέλει τον Όρμενο γιο του Κρηθέα του γιου επίσης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Οθρηίδας: «Ἐκτίσθαι γάρ ὑπό Ὀρμένου τό χωρίον τοῦτο (Ὀρμένιον) τοῦ Κρηθέως τοῦ Αἰόλου». (Στράβων, Θ, 5, 18).
73. Ορχομενός: Πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Ορχομενό, τον γιο του Μινύα, του γιου του Χρύση, του γιου της Χρυσογένειας, της κόρης του Άλμου, του γιου του Σίσυφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
74. Παίονες: Λαός που ζούσε στη βόρεια Μακεδονία. Οφείλει την ονομασία του στον Παίονα, τον γιο του Ενδυμίωνα, του γιου της Καλύκης, της κόρης, του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Από τ’ όνομα του ίδιου ήρωα ονομάστηκε και η χώρα τους στη βόρεια Μακεδονία Παιονία.
75. Παιονία: Περιοχή Αττικής (διαφορετική από την Παιονία της Μακεδονίας) από την οποία πήρε την ονομασία της η φυλή Παιονίδα της Αθήνας και οι Παιονίδες Αθηναίοι. Οφείλει την ονομασία της στον Παίονα, τον γιο του Αντίλοχου, του γιου του Νέστορα, του γιου του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
76. Πάμφυλοι: Μία από τις τρεις φυλές των Δωριέων της Σπάρτης. Οφείλει την ονομασία της στον Πάμφυλο, τον γιο του Αιγιμιού, του γιου του Δώρου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
77. Πειρήνη: Ονομαστή κρήνη της αρχαίας Κορίνθου. Οφείλει την ονομασία της στην Πειρήνη, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
78. Πέργαμος: Αρχαία πόλη στη Μικρά Ασία. Οφείλει την ονομασία της στον Πέργαμο, τον γιο του Νεοπτόλεμου, του γιου του Αχιλλέα, του γιου του Πηλέα, του γιου του Αιακού, του γιου της Αίγινας, της κόρης του Ασωπού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
79. Πιερία: Περιοχή στο νομό Πιερίας. Οφείλει την ονομασία της στον Πίερο, τον γιο του Μάγνητα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
80. Πίσα: Αρχαία πόλη και περιοχή στην κοιλάδα της Ολυμπίας. Οφείλει το όνομά της στον Πίσο, τον γιο του Περιήρη, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας: «Τείχους δέ ἤ ἄλλου κατασκευάσματος ἐλείπετο οὐδέν ἔτι, ἄμπελοι δε ἦσαν διά τοῦ χωρίου πεφυτευμέναι παντός, ἔνθα ἡ Πίσα ὠκεῖτο. Οικιστήν μέν δή γενέσθαι τῇ πόλει Πίσον τόν Περιήρους φασί τοῦ Αἰόλου». (Παυσανίας, VI, 22, 1 – 2).
81. Πλαταιές: Πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στην Πλάταια, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας: «ὄνομα δὲ σφίσιν ἀπὸ Πλαταίας, ἥν θυγατέρα εἶναι Ἀσωποῦ τοῦ ποταμοῦ νομίζουσιν». (Παυσανίας Θ, 1, 1).
82. Πτώον: Λόφος στην Αττική με υψόμετρο 724 μέτρα. Σήμερα είναι γνωστός ως το «βουνό της Αγίας Πελαγίας» ή «Πελαγία» από το ομώνυμο μοναστήρι που βρίσκεται κοντά στην κορυφή του. Οφείλει την ονομασία του στον Πτώο, τον γιο του Αθάμαντα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Στον λόφο Πτώον υπήρχε ιερό του Πτώου Απόλλωνα: «Εἶναι δὲ Ἀθάμαντος καὶ Θεμιστοῦς παῖδα τὸν Πτῶον, ἀφ” οὗ τῷ τε Ἀπόλλωνι ἐπίκλησις καὶ τῷ ὄρει τὸ ὄνομα ἐγένετο» (=Ο δε Πτώος ήταν γιος του Αθάμαντα και της Θεμιστώς και από αυτήν δόθηκε το όνομα στον Απόλλωνα και το βουνό). (Παυσανίας, ΙΧ, 23, 6.).
83. Πύρρα: Πόλη αρχαία στη Λέσβο. Οφείλει την ονομασία της στην Πύρρα, την κόρη του Μάκαρα ή Μακαρέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
84. Σαλαμίνα: Νησί του νομού Αττικής. Οφείλει την ονομασία της στη Σαλαμίνα, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας: «Πρῶτον δέ τῇ νήσῳ τὸ ὄνομα θέσθαι τούτο Κυχρέα ἀπό τῆς μητρός Σαλαμίνος τοῦ Ἀσωποῦ» (=Το όνομα αυτό το έδωσε πρώτος στο νησί ο Κυχρέας από τη μητέρα του Σαλαμίνα, την κόρη του Ασωπού) (Παυσανίας, 1, 35, 2).
Η Σαλαμίνα, σύμφωνα μ’ άλλη μυθολογική εκδοχή, υπήρξε και γυναίκα του Ποσειδώνα.
85. Σαλμωνία: Πόλη κοντά στον Αλφειό ποταμό. Οφείλει την ονομασία της στον Σαλμωνέα, τον γιο του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
86. Σικυώνα: Πόλη στην Πελοπόννησο. Οφείλει την ονομασία της στον Σικυώνα, τον γιο του Μαραθώνα, του γιου του Εποπέα, του γιου της Κανάκης, της κόρης του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
87. Σπερχειός: Ο γνωστός Σπερχειός ποταμός. Οφείλει την ονομασία του στον Σπερχειό, τον γιο του Περιήρη, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
88. Σχοίνος: Πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Σχοινέα, τον γιο του Αθάμαντα (από την τρίτη γυναίκα του, την Θεμιστώ), του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
89. Σχοινούντας: Πόλη της Αρκαδίας. Οφείλει την ονομασία της στον Σχοινέα, τον γιο του Αθάμαντα (από την τρίτη γυναίκα του, την Θεμιστώ), του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
90. Τανάγρα: Πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στην Τανάγρα, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Σύμφωνα με άλλες απόψεις η Τανάγρα ήταν κόρη του Αίολου του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Και στις δύο όμως μυθολογικές εκδοχές (κόρη του Ασωπού ή κόρη του Αίολου) αναφέρεται και ως σύζυγος του Ποίμανδρου.
Την κόρη του Ασωπού (ή του Αίολου) Τανάγρα την έλεγαν, κατά τον Παυσανία, και Γραία, (από σύντμηση της λέξης Τανάγρα) επειδή είχε ζήσει πάρα πολλά χρόνια. Μεταγενέστεροι την ονόμαζαν και Ταναγραία. Γραία έλεγαν στη συνέχεια και την πόλη Τανάγρα. (Παυσανίας, 9 , 20, 1 – 2).
91. Υλλείς: Μία από τις τρεις φυλές των Δωριέων της Σπάρτης. Οφείλει την ονομασία της στον Ύλλο τον θετό γιο του Αιγιμιού του γιου του Δώρου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
92. Φαίακες: Λαός της Κέρκυρας. Οφείλει την ονομασία του στον Φαίακα, τον γιο της Κέρκυρας, της κόρης του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
93. Φερές: Αρχαία πόλη στο νομό Μαγνησίας, πολύ κοντά στο σημερινό Βελεστίνο. Οφείλει την ονομασία της στον Φέρητα, τον γιο του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
94. Φλεγύα: Αρχαία πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Φλεγύα, τον γιο του θεού Άρη και της Χρύσης, της κόρης του Άλμου, του γιου του Σίσυφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
95. Φυλάκη: Αρχαία πόλη στην σημερινή επαρχία Αλμυρού του νομού Μαγνησίας. Οφείλει την ονομασία της στον Φύλακο, τον γιο του Δηιόνα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
96. Φωκείς: Οι κάτοικοι της Φωκίδας. Οφείλουν την ονομασία τους στον Φώκο, τον γιο του Αιακού, του γιου της Αίγινας, της κόρης του Ασωπού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Υπάρχει ωστόσο και η εκδοχή ότι η ονομασία οφείλεται στον Φώκο τον γιο του Ορνυτίωνα, του γιου του Σίσυφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
97. Φωκίδα: Περιοχή του νομού Φωκίδας. Οφείλει την ονομασία της στον Φώκο, τον γιο του Ορνυτίωνα, του γιου του Σίσυφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας: «Γῆς δέ τῆς Φωκίδος, ὅσον μέν περί Τιθορέαν καί Δελφούς ἐστιν, ἐκ παλαιοτάτου φανερόν τό ὄνομα τοῦτο εἰληφυῖα ἀπὸ ἀνδρός Κορινθίου Φώκου τοῦ Ὀρνυτίωνος». (=Το μέρος της φωκικής γης, όσο βρίσκεται γύρω στην Τιθορέα και στους Δελφούς, είναι φανερό πως σε πολύ παλιούς καιρούς πήρε το όνομα αυτό από κάποιον κορίνθιο Φώκο, γιο του Ορνυτίωνα) ( Παυσανίας, Χ, 1, 1)..
Υπάρχει ωστόσο και η εκδοχή ότι η ονομασία οφείλεται στον Φώκο, τον γιο του Αιακού, του γιου του της Αίγινας, της κόρης του Ασωπού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
98. Χαλκίδα: Πόλη της Εύβοιας. Οφείλει την ονομασία της στην Χαλκίδα, την κόρη του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
99. Ωερόη: Ποτάμι, κατά την αρχαιότητα, στη Βοιωτία. Οφείλει την ονομασία του στην Ωερόη, την κόρη το Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Το σημερινό όνομα του ποταμού είναι Λιβαδίστρα.
100. Ωρωπός: Πόλη της Βοιωτίας. Οφείλει την ονομασία της στον Ωρωπό ποταμό, που είναι άλλη ονομασία του Ασωπού ποταμού, του γιου της Πηρώς, της κόρης του Νηλέα, του γιου του Κρηθέα, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Ωρωπός παλαιότερα λεγόταν και Γραία, η περιοχή γύρω από την πόλη λεγόταν Γραική και οι κάτοικοι της πόλης λέγονταν «Γραῆς».

Με τον παραπάνω συμβατικό αριθμό των εκατό αναφορών δεν εξαντλείται ο κατάλογος των ονομασιών που οφείλονται, σύμφωνα με κάποιες μυθολογικές εκδοχές, στους απόγονους του ζευγαριού του Έλληνα και της Ορθρηίδας. Σταματάμε στον συμβολικό αριθμό εκατό. Ασφαλώς, όπως προαναφέραμε, υπάρχουν και άλλες διαφορετικές εκδοχές για την προέλευση των αναφερθεισών ονομασιών. Χρησιμοποιήσαμε εκείνες που ενισχύουν τις απόψεις μας αλλά και τον σκοπό αυτής της εργασίας. Δεν θα ήταν δυνατό ν’ αναφερθούν για κάθε μία ονομασία όλες οι υπόλοιπες υπάρχουσες εκδοχές και φυσικά είναι αδύνατο να γίνουν οι απαραίτητες συγκρίσεις για να βρεθεί η αυθεντικότερη και γνησιότερη ή μάλλον η αρχαιότερη. Εξάλλου δεν είναι αυτός ο σκοπός αυτής της εργασίας. Αρκούμαστε λοιπόν στα όσα υποστηρίξαμε για την αρχαιότητα και παρθενικότητα των μύθων της Αχαΐας Φθιώτιδας.
Ακόμη, ο μύθος του ζευγαριού του Έλληνα και της Ορθρηίδας είναι αρχικός μύθος. Δεν υπάρχει άλλος πριν από αυτόν. Παιδιά του πρώτου αυτού ζευγαριού είναι και οι τέσσερις επώνυμοι ήρωες των τεσσάρων κύριων ελληνικών φυλών (Αιολείς, Δωριείς, Ίωνες, Αχαιοί). Σ’ όλες τις παραπάνω αναφορές υπάρχει συνεχής αναγωγή στο πρώτο ζευγάρι. Για το λόγο αυτό πιστεύουμε ότι οι άλλες υπάρχουσες μυθολογικές αναφορές για την ίδρυση πόλεων και καταγωγή των κατοίκων τους είναι αποσπασματικές.
Πιστεύουμε ακόμη ότι και για πολλές άλλες πόλεις, και χώρες, για τις οποίες δεν αναφέρεται παραπάνω ότι οφείλουν την ονομασία τους σε κάποιο απόγονο του Έλληνα και της Ορθρηίδας, θα υπήρχαν μύθοι που θα οδηγούσαν την πρώτη τους ίδρυση σε απόγονους του πρώτου αυτού ζευγαριού. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, αφού οπωσδήποτε όλοι, κατά την εκτίμησή μας, θα ήθελαν να έλκουν την καταγωγή τους από τους πρώτους ανθρώπους. Ο μύθος του Έλληνα που ζευγαρώνεται με την Ορθρηίδα είναι αρχικός μύθος, χωρίς διαφορετικές εκδοχές. Οι μύθοι αυτοί πρέπει να χάθηκαν, ίσως διότι επικράτησαν τάσεις απεξαρτοποίησης και δημιουργίας αυτόχθονων τοπικών ηρώων, που δεν θα ήθελαν την καταγωγή τους από την «απολίτιστη και καθυστερημένη Αχαΐα Φθιώτιδα».
Παρ” όλα αυτά η νύμφη Ορθρηίδα όχι μόνο εξαφανίστηκε από την μνήμη και ξεχάστηκαν οι σχετικοί με αυτήν μύθοι, αλλά στην πορεία του χρόνου, επειδή δεν υπήρχε αντίσταση και σοβαρή ενασχόληση μαζί της, από κάποιους μυθολόγους και κατασκευαστές μύθων, μετατράπηκε και το όνομά της. Το ίσως λίγο δυσκολοπρόφερτο Ορθρηίδα πέρασε στο ευκολότερο και περισσότερο γνωστό σε σχετικά συγγράμματα Ορσηίδα, ονομασία που βοήθησε, και όταν ακόμη μνημονευόταν, στο να μην προσδιορίζεται εύκολα ο τόπος της καταγωγής της.

ΑΛΛΕΣ ΝΥΜΦΕΣ ΤΗΣ ΟΡΘΡΗΣ. ΝΥΜΦΑΙΟ ΙΕΡΟ
Στην περιοχή της Αχαΐας Φθιώτιδας, εκτός από την παραπάνω αναφερόμενη επώνυμη νύμφη Ορθρηίδα, λατρεύονταν και πολλές άλλες νύμφες. Μερικές από αυτές υπήρξαν μητέρες ηρώων της περιοχής που έλαβαν μέρος στις ελληνικές εκστρατείες, την Αργοναυτική Εκστρατεία και τον Τρωικό Πόλεμο. Μερικές άλλες ήταν μητέρες οικιστών πόλεων ή ήταν και οι ίδιες επώνυμες ηρωίδες πόλεων.
Επώνυμες νύμφες που μνημονεύονται σε άλλες σελίδες αυτής της εργασίας, εκτός της Ορθρηίδας, είναι η Αντιάνειρα, η Άρνη, η Αρσινόη, η Διοπάτρη, η Ειδοθέα, η Ευδώρα, η Ευπολέμεια, η Θήβη, η Κλέεια, η Κυρήνη, η Κορωνίδα, η Κως, η Λαοθόη, η Λευκοθέα, η Μελανίππη, η Μελία, η Μελίτη, η Νικίππη, η Όρθη, η Ορσηίδα, η Πολυάνειρα, η Πολυμήλα, η Πολυδώρα, η Υπέρεια, η Φαισύλη, η Φαώ (ή Φαιώ), η Φεραία, η Φθία.
Θ’ αναφέρουμε στη θέση αυτή λίγα στοιχεία για τις νύμφες αυτές, απλώς ενδεικτικά, χωρίς ασφαλώς να εξαντλείται το θέμα, πέραν εκείνων που μνημονεύονται σποραδικά σε άλλα κεφάλαια , για αποφυγή επαναλήψεων.
Σύμφωνα μ’ ένα μύθο που ακουγόταν στην περιοχή αυτή, η πόλη Μελιταία δεν ονομάστηκε έτσι από τον τύραννο Μελιτέα, το γιο της Οθρηίδας, όπως αναφέρουμε σε άλλες σελίδες αυτής της εργασίας, αλλά από την νύμφη Μελίτη. Για το λόγο αυτό στην Μελιταία, υπήρχε ιδιαίτερο ιερό αφιερωμένο στη νύμφη Μελίτη.
Οι κάτοικοι των Φερών και της γύρω περιοχής τιμούσαν ιδιαίτερα την νύμφη Υπέρεια και γι’ αυτό στα νομίσματά τους απεικονιζόταν η νύμφη ν’ αντλεί νερό από την ομώνυμη πηγή.
Οι κάτοικοι των Φερών λάτρευαν ακόμη και την νύμφη Φεραία, η οποία πιστευόταν ότι ήταν μητέρα της πανάρχαιας θεάς Εκάτης.
Η Ειδοθέα, νύμφη της Όρθρης και αυτή, ήταν η αγαπημένη του Εύσειρου, του γιου του Ποσειδώνα. Αποτέλεσμα του έρωτα αυτού ήταν η γέννηση του Κέραμβου ή Τέραμβου, του αγαπημένου όλων των νυμφών της Όρθρης.
Η νύμφη Κυρήνη, η αγαπημένη του θεού Απόλλωνα και μητέρα του Αρισταίου, γέννησε, πάλι από τον ίδιο πατέρα, εκτός από τον Αρισταίο και τον Ίδμονα, που θα τον δούμε σε άλλες σελίδες, και τον Αστέριο.
Η Λαοθόη, σε κάποια μορφή ενός μύθου, είναι μητέρα, από το θεό Ερμή, των αργοναυτών Ευρύτου και Εχίωνα.
Η Μελανίππη γέννησε, από τον Ιτωνό, σύμφωνα με ένα μύθο που ακουγόταν πάνω στην Όρθρη, τον Βοιωτό. Ο μύθος αυτός παρουσιάζοντας τον Ιτωνό ή Ίτωνο, τον ιδρυτή της ομώνυμης πόλης και ομώνυμου ιερού της Αχαΐας Φθιώτιδας, ως πατέρα του Βοιωτού, επώνυμου ήρωα των Βοιωτών, επιβεβαιώνει την άποψη ότι οι Βοιωτοί ξεκίνησαν από τούτα τα μέρη.
Ονομαστή νύμφη της ευρύτερης περιοχής της Αχαΐας Φθιώτιδας ήταν η Κόρωνις ή Κορωνίδα. Ήταν η επώνυμη νύμφη της πόλης της Αχαΐας Φθιώτιδας Κορώνεια που ήταν η μητρόπολη της ομώνυμης πόλης Κορώνειας της Βοιωτίας. Η νύμφη Κόρωνις ή Κορωνίδα ήταν κόρη του βασιλιά της Θεσσαλίας Φλεγύα, του γιου του θεού Άρη και της Χρύσης, της κόρης του Άλμου, του γιου του Σίσυφου, του γιου του Αίολου, του γιου του Έλληνα και της Ορθρηίδας.
Η Κόρωνις ή Κορωνίδα τιμήθηκε με τον έρωτα του θεού Απόλλωνα και έτσι έγινε μητέρα του θεού Ασκληπιού: «οἱ μέν Ἀρσινόης, οἱ δέ Κορωνίδος φασίν αὐτόν (Ἀσκληπιόν) εἷναι». Πατρίδα της Κορωνίδας ήταν, σύμφωνα με τον Πίνδαρο, Πυθ. 3, 60.η Λακέρεια. Η Κορωνίδα είχε άλλες τέσσερις αδελφές που ήταν όλες νύμφες. Αυτές ήταν η Φαισύλη, η Κλέεια, η Φαώ και η Ευδώρα. Οι πέντε κόρες του Φλεγύα ονομάζονταν όλες μαζί Υάδες: «Νύμφαι Χαρίτεσσιν ὁμοῖαι, Φαισύλη ἠδέ Κορωνίς ἐϋστέφανος τε , Φαιώ θ’ ἰμερόεσσα ἰδ᾿ Εὐδώρη τανύπεπλος, ἃς Ὑάδας καλέουσιν ἐπί χθονί φῦλ᾿ ἀνθρώπων» «Ζεύς δὲ ἀστέρας αὐτάς πεποίηκε, τάς καλουμένας Ὑάδας». (Hesiodo Carmina, Lipsiae 1902, σελ. 188 (Ησιόδου αποσπάσματα 180 (14) ).
Τρανή και αναμφισβήτητη απόδειξη της λατρείας των νυμφών στην περιοχή του Αλμυρού είναι ένα θαυμάσιο «Νυμφαίον» που ανασκάφθηκε τελευταία, Νοέμβριος 1996.με τη συνεργασία της ΙΓ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (Βόλος) και της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας, στη θέση Κρούνια του Αχιλλείου, χωριού της επαρχίας Αλμυρού. Το άντρο των νυμφών βρίσκεται πάνω στο βουνό Τραγοβούνι, που χωρίζει το νομό Μαγνησίας από το νομό Φθιώτιδας, και έχει όλα τα γνωστά χαρακτηριστικά των Νυμφαίων.
Μία είσοδος λαξευμένη στην κατακόρυφη και επίπεδη πλευρά ενός βράχου οδηγεί στο εσωτερικό ενός περίπου κυκλικού σπηλαίου. Στην εξωτερική επιφάνεια του πετρώδους εδάφους επάνω από το σπήλαιο βρέθηκαν σκαλισμένες στο βράχο δεξαμενές για τη συγκέντρωση νερού. Οι δεξαμενές συγκοινωνούν και υπάρχει κάποιο σύστημα ελεγχόμενης εκροής των νερών. Στο πλάτωμα, μπροστά από την είσοδο του σπηλαίου και προς τη δεξιά πλευρά της, βρέθηκε σκαλισμένο επίσης σε βράχο βαθύ πηγάδι, όπου πρέπει να συγκεντρώνονταν τα νερά που έρχονταν από τις δεξαμενές ή ίσως είχε κάποια άλλη αποστολή. Όστρακα πολλά και οστά ζώων, δείγματα προφανώς αφιερωμάτων και θυσιών, βρέθηκαν γύρω από το Νυμφαίο. Πολύ πιθανό το σπήλαιο να ήταν αφιερωμένο στη θεά Δήμητρα, η οποία ήταν προστάτιδα της πολύ κοντινής στο σπήλαιο πόλης της Αντρώνας, του βασιλείου του Πρωτεσίλαου.
Το Νυμφαίο αυτό, στα «Κρούνια» του Αχιλλείου, είναι, από ό,τι γνωρίζω, το μοναδικό λατρευτικό σπήλαιο νυμφών που βρέθηκε στο νομό Μαγνησίας, τουλάχιστον.
Να θυμίσουμε εδώ ότι λίγο ψηλότερα από το Νυμφαίο αυτό βρίσκεται ο κρατήρας του νεκρού τώρα ηφαιστείου που έχει το όνομα «Ὑπερίων», που ήταν ένας από τους Τιτάνες, ότι οι Τιτάνες είχαν κατά την Τιτανομαχία έδρα τους την Όθρη, ανατολικότερο παρακλάδι της οποίας είναι το Τραγοβούνι, όπου βρέθηκε το Νυμφαίο, ότι οι Τιτάνες θεωρούνταν άνδρες των νυμφών και ότι η τοποθεσία του Νυμφαίου λέγεται «Κρούνια», όνομα που οδηγεί τη σκέψη μας στον αρχηγό των Τιτάνων Κρόνο.