- Ὁ νεολιθικὸς οἰκισμὸς «Καμάρα»
Ἡ νεολιθικὴ θέση Καμάρα κηρύχθηκε ἀρχαιολογικὸς χῶρος μὲ τὸ σκεπτικό: «κηρύσσουμε ὡς ἀρχαιολογικὸ χῶρο τὸν χαμηλὸ λόφο («μαγοῦλα»), ὁ ὁποῖος βρίσκεται στὴ θέση «Καμάρα», Κοινότητος Δρυμῶνος, στὴ χ.θ. 271.300 τοῦ ὁδικοῦ ἄξονα Π.Α.Θ.Ε., γιὰ τὴν καλύτερη προστασία τοῦ ἐκεῖ ἐντοπισθέντος προϊστορικοῦ οἰκισμοῦ Νεολιθικῆς Ἐποχῆς».
Ὁ οἰκισμὸς «Καμάρα», στὴν παραπάνω σαφῶς ὁριζόμενη θέση, 271.300 μέτρα ἀπὸ τὴν Ἀθήνα στὴν ἐθνικὴ ὁδὸ Ἀθηνῶν – Θεσσαλονίκης, σὲ ἀντίθεση μὲ τὶς ἄλλες οἰκιστικὲς θέσεις τῆς περιοχῆς, δὲν ἦταν χτισμένος σὲ λόφο ἀλλὰ σὲ ἕνα χαμηλὸ ἔξαρμα. Γι’ αὐτὸ ἦταν ἀπαραίτητη ἡ ἀργολιθοδομικὴ κατασκευὴ στὸ κάτω μέρος τῶν τοίχων τῶν σπιτιῶν ποὺ παρατηρήθηκε στὸν οἰκισμὸ αὐτόν.
Οἱ οἰκίες τῆς «Καμάρας» ἦταν πασσαλόπηκτες μὲ τοίχους καμωμένους ἀπὸ πλεγμένα καλάμια καὶ κλαδιὰ καὶ ἐπιχρισμένους ἐσωτερικὰ καὶ ἐξωτερικὰ μὲ πηλό. Στὶς βάσεις τῶν τοίχων εἶχαν ἀργολιθοδομικὴ κατασκευή, γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τὴν διάβρωση.
Ἡ ἔκταση τοῦ οἰκισμοῦ ἦταν ἀρκετὰ μεγάλη, 400 Χ 250 μέτρα. Κατὰ τὴν ἀνασκαφὴ βρέθηκαν πολλὰ κομμάτια σπασμένων κεραμικῶν ἀγγείων διακοσμημένα, μὲ κόκκινα ἤ ἄσπρα σχέδια. Βρέθηκαν ἀκόμα λίθινα καὶ ὀψιδιανὰ ἐργαλεῖα, ὀστὰ ζώων καὶ κελύφη μαλακίων. Βρέθηκαν ἀκόμη ὀστὰ βοοειδῶν, αἰγοπροβάτων, χοίρων ἀλλὰ καὶ λίγα ὀστὰ θηραμάτων. Ἡ ἐξέταση ὅλων αὐτῶν ὁδήγησε στὴν ἄποψη ὅτι ἡ θέση κατοικήθηκε στὴ Μέση Νεολιθικὴ Ἐποχὴ, 5600 – 5300 ἔτη π. Χ.
Οἱ κάτοικοι τῆς «Καμάρας» ἀσχολοῦνταν κυρίως μὲ τὴν γεωργία, τὴν κτηνοτροφία, τὴν ἀλιεία καὶ τὸ κυνήγι ἀλλἀ καὶ μὲ οἰκοτεχνικὲς ἐργασίες κατασκευάζοντας ὀστέινα, λίθινα καὶ πήλινα ἐργαλεῖα, ἀγγεῖα, μικροαντικείμενα ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν ἐπεξεργασία τῶν προϊόντων τῆς γεωργίας καὶ τῆς κτηνοτροφίας, ὅπως καὶ μὲ τὴν ὑφαντική.
Ἡ γενικὴ ἐντύπωση ποὺ ἀποκομίζεται εἶναι ὅτι ἡ «Καμάρα» ἦταν ἕνας οἰκισμὸς τῆς Μέσης Νεολιθικῆς Ἐποχῆς μὲ τεχνολογικὴ ἀνάπτυξη καὶ ἀναπτυγμένο ἐμπόριο δευτερογενῶν κυρίως προϊόντων.