Ἡ συμμετοχὴ τῆς περιοχῆς Ἁλμυροῦ

στὸ ἀπελευθερωτικὸ  κίνημα τῆς Μαγνησίας

τῶν ἐτῶν 1821 -1830

Σύμφωνα μὲ τὸ  σχέδιο τὸ ὁποῖο εἶχε καταρτισθεῖ ἀπὸ τὰ πρωταγωνιστικὰ καὶ ἡγετικὰ στελέχη τῆς Μαγνησίας γιὰ τὴν  συγκροτημένη κοινὴ καὶ συνολικὴ συμμετοχὴ τῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς τους στὸ γενικὸ ἀπελευθερωτικὸ κίνημα τοῦ ἔτους 1821, οἱ  κάτοικοι τῆς περιοχῆς Ἁλμυρῦ θὰ ἔπρεπε νὰ ξεσηκωθοῦν  ἐνόπλως,  συμμετέχοντας στὸν κοινὸ ἀγῶνα τῆς Μαγνησίας ἐναντίον  τῶν  Τούρκων, στὶς 8 Μαΐου 1821.

Οἱ Τοῦρκοι ὅμως τοῦ Ἁλμυροῦ  πληροφορήθηκαν ἐγκαίρως, ἄγνωστο μὲ ποιὸν τρόπο, τὰ σχετικὰ μὲ τὸ ἑτοιμαζόμενο κίνημα ἐναντίον τους καὶ τὴν προγραμματισμένη συμμετοχὴ τῶν ἀγωνιστῶν τῆς περιοχῆς Ἁλμυροῦ στὸ ἀπελευθερωτικὸ κίνημα τῆς Μαγνησίας καὶ ἀντέδρασαν ἄμεσα καὶ ἀποτελεσματικά.

Στὶς παραμονὲς τῆς ἀναμενόμενης ἐξέγερσης τῆς 8^ης Μαΐου, μὲ αἰφνιδιαστικὲς καὶ ἀστραπιαῖες κινήσεις,  αἰχμαλώτισαν  ὅλες τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιὰ τοῦ Ἁλμυροῦ καὶ τοὺς ἔκλεισαν στὸν πύργο τοῦ Μεμὲτ Κουτσιούκου, ἀπειλῶντας νὰ  τοὺς κάψουν ὅλους ζωντανοὺς ἤ νὰ τοὺς σκοτώσουν  σὲ περίπτωση κατὰ τὴν ὁποία οἱ Ἁλμυριῶτες ἀγωνιστὲς θὰ ἐκτελοῦσαν τὴν προσυμφωνημένη δέσμευσή τους καὶ θὰ ἔπαιρναν μέρος στὸ κοινὸ ἀπελευθερωτικὸ κίνημα τῆς Μαγνησίας τὸ ὁποῖο ἤδη βρισκόταν σὲ ἐξέλιξη στὴν περιοχὴ τοῦ Βόλου καὶ τοῦ Πηλίου. Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Β΄

ΤΟ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΩΝ ΕΤΩΝ 1821 – 1830

 Εἰσαγωγικὸ σημείωμα

Ἡ εὔφορη πεδινὴ περιοχὴ τοῦ Ἁλμυροῦ, σὲ ὁλόκληρη τὴν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας, κατοικοῦνταν ἀπὸ  πολλοὺς Τούρκους μόνιμα ἐγκαταστημένους σ’ αὐτὴν καὶ ἀπὸ ἰσχυρὲς τουρκικὲς στρατιωτικὲς δυνάμεις. Οἱ Ἕλληνες κάτοικοι τῶν πεδινῶν χωριῶν, σὲ μεγάλο ποσοστὀ τους, εἶχαν ἀπομακρυνθεῖ καὶ ἐγκατασταθεῖ  ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἀκόμα τῆς Τουρκοκρατίας στὰ χωριὰ τῆς Ὄρθρης γιὰ ἐξασφάλιση ἀσφαλέστερου περιβάλλοντος καὶ κάπως ἠρεμότερης καὶ ἐλεύθερης ζωῆς. Ἔτσι ἠ πεδινὴ  περιοχὴ τοῦ Ἁλμυροῦ ὅταν κατακτήθηκε ἦταν ἀραιοκατοικημένη

Ἀντιθέτως στὰ ὀρεινὰ μέρη τῆς περιοχῆς, στὰ χωριὰ τῆς Ὅρθρης, δὲν ὑπῆρχαν πολλοὶ Τοῦρκοι μονίμως ἐγκαταστημένοι. Οἱ Τοῦρκοι, μετὰ τὴν κατάκτηση τῆς περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ, ἔφεραν ἀπὸ τὰ βάθη τῆς Ἀσίας ἀνθρώπους, τοὺς ὁποίους ἐγκατάστησαν στὴν ἀραιοκατοικημένη της πεδιάδα, ἱδρύοντας νέα χωριά, γνωστὰ ὡς «κονιαροχώρια», προκειμένου νὰ ἀναπληρώσουν τὰ κενὰ τὰ ὁποῖα δημιουργήθηκαν μετὰ τὴν ἀπομάκρυνση τῶν Ἑλλήνων κατοίκων γιὰ νὰ ζοῦν καλλιεργῶντας καὶ ἐκμεταλλευόμενοι   τὶς μεγάλες   καὶ εὔφορες πεδινὲς ἐκτάσεις.

Ἡ  κυρίως πόλη τοῦ Ἁλμυροῦ ἦταν, σ’ ὁλόκληρη  τὴν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας, ἕδρα ἰσχυρῶν τουρκικῶν στρατιωτικῶν δυνάμεων. Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΑΠΕΛΕΘΕΡΩΤΟΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ   ΠΡΙΝ ΤΟ 1821

Τὸ ἀπελευθερωτικὸ κίνημα τοῦ ἔτους 1808

τοῦ «ΠαπαΘύμιου Βλαχάβα»

                    Ἡ περιοχὴ τοῦ Ἁλμυροῦ καὶ κυρίως τὰ ὀρεινὰ χωριὰ τῆς Ὄρθρης, στὰ ὁποῖα μετὰ τὴν τουρκικὴ κατάκτηση, εἶχε ἀποσυρθεῖ καὶ  ζοῦσε ἕνα μεγάλο μέρος τῶν κατοίκων τῆς πόλης τοῦ Ἁλμυροῦ καὶ τῶν πεδινῶν χωριῶν τῆς περιοχῆς, ἔπαιρναν πάντοτε μέρος στὰ ἑκάστοτε ἀπελευθερωτικὰ κινήματα. Πολὺ ἐνεργὸς καὶ δυναμικὴ ἦταν ἡ συμμετοχὴ αὐτὴ καὶ στὸ ἀπελευθερωτικὸ κίνημα τοῦ Παπα Θύμιου Βλαχάβα, κατὰ τὸ ἔτος 1808, ὅπως μαρτυρεῖται, ἔστω πολὺ ἀμυδρῶς, μὲ τὸ ἁπλοϊκὸ σχετικὸ  λαϊκὸ στιχούργημα: Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ  ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΠΡΙΝ ΤΟ   1821

Τὸ ἀπελευθερωτικὸ κίνημα τοῦ ἔτους  1799

                  Κατὰ τὸ ἔτος 1799 ξέσπασε στὴν περιοχὴ τοῦ Ἁλμυροῦ ἕνα ἀκόμα ἀπελευθερωτικὸ κίνημα. Στὸ κίνημα αὐτὸ οἱ ἀπελευθερωτικὲς προσπάθειες καὶ ἀγῶνες στρέφονταν ἐναντίον τοῦ Ἀλῆ Πασᾶ, ὁ ὁποῖος ἐκείνη τὴν ἐποχὴ  κυριαρχοῦσε στὴν περιοχὴ Ἁλμυροῦ.

Ὁ Γιουσοὺφ Ἀράπης, σταλμένος ἀπὸ τὸν Ἀλῆ  Πασᾶ, ἦρθε στὰ μέρη τοῦ Ἁλμυροῦ, κυρίως στὰ ὀρεινὰ χωριὰ τῆς Ὄρθρης μὲ σκοπὸ νὰ καταστείλει τὶς ἀπελευθερωτικὲς δραστηριότητες τῶν κλεφτῶν, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἐπαναστατήσει, ἀλλὰ καὶ τὶς ἐπιδρομὲς τῶν ληστρικῶν μπουλουκιῶν τὰ ὁποῖα καταλήστευαν τὴν περιοχή.

Στὴν προσπάθεια καταστολῆς τοῦ κινήματος αὐτοῦ   ὁ Γιουσοὺφ Ἀράπης διέπραξε ὄργια κατὰ τῶν  κατοίκων τῶν ὀρεινῶν χωριῶν τῆς περιοχῆς Ἁλμυροῦ καὶ ἰδίως στοῦς κατοίκους τῶν Κωφῶν καὶ τῆς Γούρας, διότι, κατὰ τὴν ἄποψή του,  ὑποστήριζαν τὶς ἀπελευθερωτικὲς προσπάθειες τῶν κλεφτῶν, τὶς ὁποῖες ὁ  Ἀλῆ  Πασᾶς  θεωροῦσε ὅτι στρέφονταν   ἐναντίον του καὶ  ἐναντίον τῆς τάξης, τὴν  ὁποία αὐτὸς προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβάλει  στὴν περιοχή  τῆς κυριαρχίας του. Διαβάστε περισσότερα

                                                                     ΤΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΗ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΠΡΙ ΤΟ 1821

                                                               Τὸ ἀπελευθερωτικὸ κίνημα τοῦ ἔτους 1770

Ἕνα σημαντικὸ ἀπελευθερωτικὸ κίνημα στὸν κυρίως ἑλλαδικὸ χῶρο, πρὶν αὐτὸ τῶν ἐτῶν  1821 – 1830, ἴσως τὸ σημαντικότερο ἀπὸ ὅλα, ἀπὸ τὴν ἄποψη τῆς γενικότερης ἐνθουσιώδους πανελλαδικῆς συμμετοχῆς, εἶναι τὸ ἀπελευθερωτικὸ κίνημα τοῦ ἔτους 1770, τὸ ὁποῖο εἶναι γνωστὸ ὡς «Ὀρλωφικά»,  ἐπειδὴ σ’ αὐτὸ πρωτοστάτησαν, παρακινῶντας καὶ τοὺς Ἕλληνες νὰ τοὺς ἀκολουθήσουν, οἱ ἀδελφοὶ Γκριγκόρι,  Ἀλεξέι καὶ Φιοντὸρ Ὀρλὼφ, ἀπὸ τὴν Ρωσία, ἀποσταλμένοι ἀπὸ τὴν αὐτοκράτειρα τῆς Ρωσίας Αἰκατερίνη Β΄.

Τὰ ἐπαναστατικὰ κινήματα γενικῶς τὰ ὁποῖα ἔκαναν οἱ Ἓλληνες παρασυρμένοι ἀπὸ τὶς ὑποσχέσεις τῆς Ρωσίας ὅτι θὰ τοὺς βοηθοῦσε δὲν  ἄφηναν ἀσυγκίνητους καὶ τοὺς κατοίκους τῆς περιοχῆς  Ἁλμυροῦ. Συμμετεῖχαν καὶ αὐτοὶ ἐνεργῶς, ὅπως ὅλοι οἱ Ἑλληνες, ἀλλὰ καὶ ἀπογοητεύονταν πικρὰ  ὅταν ἡ Ρωσία, ἀφοῦ εἶχε ἐκπληρώσει τὶς δικές της ἐπιδιώξεις καὶ πλέον δὲν χρειαζόταν τὴν συμπαράσταση τῶν Ἑλλήνων, τοὺς ἐγκατέλειπε μόνους καὶ ἀβοήθητους στὸ ἔλεος τῶν κατακτητῶν. Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΠΡΟΝ ΤΟ 1821

Τὸ ἀπελευθερωτικὸ κίνημα τῆς ἐποχῆς τοῦ ἔτους 1689

Ἕνα ἄλλο ἀπελευθερωτικὸ κίνημα, ἀπὸ τὰ  γενικότερης μορφῆς αὐτὴ τὴν φορά, στὰ ὁποῖα   μετεῖχε καὶ ἡ περιοχὴ τοῦ Ἁλμυροῦ καὶ τὸ ὁποῖο εἶχε κάποια θετικὰ προσωρινὰ ἀποτελέσματα,  ἦταν αὐτὸ τὸ ὁποῖο πραγματοποιήθηκε γύρω ἀπὸ τὸ ἔτος  1689, καὶ τοῦ ὁποίου ὁ  κεντρικὸς πυρῆνας βρισκόταν στὴν Στερεὰ Ἑλλάδα, ὄμορη περιοχὴ τῆς Θεσσαλίας καὶ κυρίως ὄμορη τῆς περιοχῆς Ἁλμυροῦ.

Ἦταν ἡ ἐποχὴ κατὰ τὴν ὁποία  τὸ ἀρματολικὸ κίνημα εἶχε πάρει σοβαρὲς διαστάσεις στὴν  Στερεὰ Ελλάδα καὶ εἶχε καταστεῖ  μία ὑπολογίσιμη καὶ ἀναγνωρισμένη καὶ ἀπὸ τοὺς Τούρκους πραγματικότητα. Κάποιοι ἀρματολοί,  σὲ  ὁρισμένες περοχὲς τῆς Στερεᾶς Ἑλλάδας, εἶχαν ἀποκτήσει μία σεβαστὴ ὀντότητα καὶ ἕναν δυναμικὸ καὶ  κυρίαρχο ρόλο, ὁ  ὁποῖος εἶχε ὁδηγήσει  στὴν ἀναγκαστικὴ παραδοχὴ καὶ ἀνοχὴ τῆς ὕπαρξης τους, ἐκ μέρους τῶν κυρίαρχων   Τούρκων, καὶ στὴν παροχὴ ἄδειας ἤ, ἀρκετὲς φορές, καὶ στὴν  συμβιβαστικὴ συγκατάθεση, εὐλογία καὶ συμφωνία μὲ τὸν Τοῦρκο διοικητὴ τῆς περιοχῆς. Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Α΄

ΤΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ  ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΛΜΥΡΟΥ ΠΡΙΝ ΤΟ 1821

Εἰσαγωγικὸ σημείωμα

Τὰ ἀπελευθερωτικὰ κινήματα τὰ ὁποῖα πραγματοποιήθηκαν στὴν περιοχὴ τοῦ Ἁλμυροῦ, κατὰ τὴν χρονικὴ περίοδο πρὶν τὸν μεγάλο ἀγῶνα τῶν  ἐτῶν 1821 -1830, ὅπως καὶ σὲ ὁλόκληρο τὸν ἑλλαδικὸ χῶρο, ἦταν πολλὰ καὶ συνεχῆ. Τὰ περισσότερα ἀπὸ αὐτὰ ἦταν τοπικὲς ἐξεγέρσεις μὲ περιορισμένα, ὡς ἐκ τούτου, ἀποτελέσματα ἤ καὶ πλήρη ἀποτυχία, σκορπίζοντας   γύρω ἀπελπισία  καὶ προκαλῶντας δυναμικὲς καὶ σκληρότερες ἀντιδράσεις τῶν κατακτητῶν.

Στὴν περιοχὴ Ἁλμυροῦ τὰ  δυσπρόσιτα μέρη τῆς Ὄρθρης ἀποτελοῦσαν, γιὰ  μεγάλα χρονικὰ διαστήματα τῆς Τουρκοκρατίας, μικρὲς ἀσκλάβωτες, περίπου, περιοχές, χωρὶς δηλαδὴ τὴν οὐσιαστικὴ καταπιεστικὴ καθημερινὴ παρουσία ἀνθρώπων τῆς τουρκικῆς ἐξουσίας. Οἱ κάτοικοι τῶν μερῶν αὐτῶν ζοῦσαν κάπως, ἔστω φαινομενικῶς, ἐλεύθεροι χωρὶς φανερὴ τὴν διαρκῆ καὶ προκλητικὴ καθημερινὴ καταπιεστική παρουσία τῶν Τούρκων τριγύρω τους, ὅπως συνέβαινε στὴν πόλη τοῦ Ἁλμυροῦ καὶ στὰ πεδινὰ χωριὰ τῆς περιοχῆς. Διαβάστε περισσότερα

                                                                                Οἱ ἀντιστασιακὲς δυνάμεις

                                                                «Χριστιανισμὸς» καὶ «Ἑλληνισμὸς»

Ἡ κατάσταση αὐτή, ὅπως ἀπεικονίζεται στὰ ὅσα ἀναφέρθηκαν παραπάνω γιὰ τὶς πολλὲς καὶ διαφορετικὲς μορφὲς τῆς Τουρκοκρατίας κατὰ τόπους καὶ κατὰ ἐποχές, κυριαρχοῦσε, σὲ γενικὲς γραμμές, κατὰ τὴν Τουρκοκρατία, καὶ στὴν περιοχὴ τοῦ Ἁλμυροῦ,  ἐπὶ τέσσερες περίπου αἰῶνες,  μὲ τὶς κατὰ  τόπους, βεβαίως, καὶ κατὰ ἐποχὲς διαφορετικὲς μορφὲς της ὅπως αὐτὲς ἀναφέρθηκαν   σὲ προηγούμενες σελίδες.

Σὲ μία πρώτη θεώρηση τῆς κατάστασης αὐτῆς φαίνεται πολὺ δύσκολο νὰ κατανοηθεῖ πῶς  οἱ κατακτητὲς καὶ οἱ κατακτημένοι, οἱ   Τοῦρκοι καὶ οἱ Ἔλληνες,   δύο λαοὶ  ἐντελῶς διαφορετικοὶ καὶ  πολὺ ξένοι μεταξύ τους στὶς ἐθνικές,  φυλετικές, γλωσσικές,  ἱστορικές, θρησκευτικὲς καὶ πολιτιστικές τους μακραίωνες προγονικὲς καταβολὲς καὶ παραδόσεις τους, μπόρεσαν καὶ συνυπῆρξαν ἐπὶ τόσο μεγάλο χρονικὸ διάστημα, ἀπὸ τὸ ἔτος 1453, περίπου,  μέχρι καὶ τὸ ἔτος 1821, διατηρῶντας ἄθικτη  τὴν ἰδιαίτερη φυλετική τους ταυτότητα.

Καὶ ὅμως οἱ δύο λαοί, ἄν καὶ συνυπῆρξαν ἐπὶ τετρακόσια χρόνια, δὲν ἑνώθηκαν, δὲν ὁμοιοποιήθηκαν, ἔμειναν διαφορετικοὶ καὶ διαχωρισμένοι, ὅπως παραμένουν πάντοτε χωρισμένα τὸ λάδι καὶ τὸ  νερό. Διαβάστε περισσότερα

Η  ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ

ΤΑ  ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΑΛΜΥΡΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1453 – 1881

Εἰσαγωγικὸ σημείωμα

Οἱ ποικίλων μορφῶν ἀπελευθερωτικοὶ ἀγῶνες καὶ προσπάθειες τῶν Ἑλλήνων  κατὰ τὴν  περίοδο τῶν τετρακοσίων, περίπου, χρόνων τῆς Τουρκοκρατίας ἦταν συνεχεῖς.

Ἀπελευθερωτικὲς προσπάθειες καὶ ἀπελευθερωτικοὶ ἀγῶνες, κατὰ τὸ  μακροχρόνιο αὐτὸ χρονικὸ διάστημα, στὴν παροῦσα ἐργασία, δὲν χαρακτηρίζονται μόνο οἱ ἔνοπλες ἐξεγέρσεις καὶ μάχες ἐναντίον τῶν κατακτητῶν, οἱ ὁποῖες ἦταν οἱ δυναμικὲς «ἐκκρήξεις» καὶ  τὰ πρακτικὰ μεμονωμένα ἀποτελέσματα τῶν αἰσθημάτων   τὰ ὁποῖα ἐξέφραζε τὸ μήνυμα τοῦ   Ρήγα  «ὡς πότε παλληκάρια  θα ζῶμεν στὴν σκλαβιά». Οἱ ἀγῶνες τοῦ σκλαβωμένου στοὺς Τούρκους ἑλληνικοῦ γένους  γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἐλευθερίας του ἦταν καθολικοί, συνεχεῖς καὶ  ποικίλης μορφῆς   ἀντιστασιακὲς ἐκδηλώσεις καὶ ἐκφάνσεις τῆς ἐθνικῆς ταυτότητας.

Οἱ παντὸς εἴδους καὶ μορφῆς φροντίδες καὶ δραστηριότητες γιὰ τὴν διαφύλαξη καὶ  τὴν  διατήρηση τῆς ἀγνότητας καὶ τῆς ἀκεραιότητας καὶ καθαρότητας τῆς ἐθνικῆς ταυτότητας, τῆς ἐθνικῆς γλώσσας, τῆς πατρογονικῆς θρησκείας, τῆς ἐθνικῆς  παιδείας, τῶν ἐθνικῶν ἠθῶν καὶ ἐθίμων, τῶν ἐθνικῶν ἀρχῶν καὶ ἰδανικῶν καὶ τῶν πατρογονικῶν παραδόσεων, γιὰ μία  περίοδο τετρακοσίων χρόνων, κάτω ἀπὸ ἕνα  καταπιεστικὸ καθεστὼς ἑνὸς  πολὺ διαφορετικοῦ, ἀλλοεθνοῦς καὶ ἀλλοθρήσκου κατακτητοῦ,  ἀποτελοῦν βασικὸ καὶ ἀναπόσπαστο δομικὸ στοιχεῖο, πρωταρχικῆς σημασίας, τῶν ἀπελευθερωτικῶν αὐτῶν προπαθειῶν καὶ ἀγώνων. Διαβάστε περισσότερα