Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΧΑΪΑ ΦΘΙΩΤΙΔΑ

(ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΛΜΥΡΟΥ)

Α΄.  Λατρευτικὰ Ἱερὰ

Τὸ Ἱερὸ τοῦ Λαφύστιου Δία

Ἱστορικὰ στοιχεῖα

Ξακουστὸ καὶ σεβαστὸ ἱερὸ κατὰ τὴν ἀρχαιότητα στὴν εὐρύτερη   περιοχὴ τοῦ  Ἁλμυροῦ, ἀλλὰ καὶ στὸν γενικότερο θεσσαλικὸ χῶρο, ἦταν τὸ  Ἱερὸ τοῦ Λαφύστιου Δία, τὸ  ὁποῖο βρισκόταν κάπου στὴν   περιοχὴ  τῆς  μυθικῆς καὶ κλασικῆς Ἅλου.

Ἡ ἀκριβὴς θέση τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ δὲν εἶναι γνωστὴ στὴν ἐποχὴ μας. Δὲν ἔχουν βρεθεῖ    ἀποδεικτικὰ ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα καὶ στοιχεῖα, ἀποδεικτικὰ τῆς ἀκριβοῦς    θέσης του. Ἔτσι μόνο ἁπλὲς καὶ βεβαίως ἐπιστημονικῶς ἀτεκμηρίωτες καὶ ἀστήρικτες ἀπὸ ἀσφαλῆ  ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα ὑποθέσεις μπορεῖ    νὰ διατυπωθοῦν γιὰ τὸ  θέμα αὐτό, βασισμένες μόνο σὲ ἔμμεσες ἱστορικὲς πληροφορίες.

Σὲ ἀντίθεση μὲ τὸ  θέμα τῆς ἀκριβοῦς θέσης τοῦ ἱεροῦ τοῦ Λαφύστιου Δία, γιὰ τὴν ὁποία δὲν ὑπάρχουν ἀσφαλεῖς πληροφορίες, διαθέτουμε ἀρκετὰ στοιχεῖα καὶ μυθολογικὲς καὶ ἱστορικὲς ἀναφορὲς γιὰ τὴν φύση καὶ τὴν ὑπόσταση τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ.

Εἶναι βέβαιο, ὡστόσο, ὅτι τὸ  ἱερὸ τοῦ Λαφύστιου Δία τῆς περιοχῆς τῆς μυθικῆς καὶ κλασικῆς Ἅλου τῆς Ἀχαΐας Φθιώτιδας ἦταν ἕνα πανάρχαιο ἱερὸ πανθεσσαλικῶς, τοὐλάχιστον, σεβαστὸ καὶ  γνωστό. Ἦταν, ὁπωσδήποτε, ἀρχαιότερο  ἀπὸ τὸ  ὁμώνυμο ἱερὸ τὸ ὁποῖο  βρισκόταν στὴν Βοιωτία, γιὰ τὸ  ὁποῖο ὑπάρχουν ἀναφορές, οἱ ὁποῖες, ἄν δὲν μελετηθοῦν μὲ ἐπισταμένη  καὶ προσεκτικὴ προσέγγιση, ἐμπεριέχουν τὴν δυνατότητα σύγχυσης μὲ τὸ  ἱερὸ τῆς  Ἅλου, ὅπως καὶ συμβαίνει. Διαβάστε περισσότερα

                                           Η Ανδρομάχη πριγκίπισσα των Φθιωτίδων Θηβών;

                Γιὰ τὴν Ἀνδρομάχη καὶ τὶς σχέσεις της μὲ τὸν Νεοπτόλεμο καὶ τὸν πατέρα τοῦ Νεοπτλέμου, τὸν Αχιλλέα, ὑπάρχουν καὶ ἄλλα στοιχεῖα πολύ ἐνδιαφέροντα, καὶ ἀμφιλεγόμενα ἴσως, ἀλλὰ τὰ ὁποῖα  πρέπει ν’ ἀναφερθοῦν ἀφοῦ ἀσχολούμαστε μὲ τὴν  Μυθολογία τῆς περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ καὶ τῆς Ἀχαΐας Φθιώτιδας.

                  Ἡ  Ἀνδρομάχη ἦταν κόρη τοῦ Ἡετίωνα, ὁ ὁποῖος, συμφώνως μὲ ὅσα ἀναφέρει ὁ Ὅμηρος στὴν Ἰλιάδα του, ἦταν βασιλιὰς στὶς Ὑποπλάκιες Θῆβες τῆς Κιλικίας. Ὑποπλάκιες Θῆβες σημαίνει, κατὰ τοὺς εἰδικοὺς ἐρευνητὲς  καὶ ἐπιστήμονες τῆς ἐτυμολογίας, πόλη μὲ τὸ ὄνομα Θῆβες, ἡ ὁποία βρισκόταν στοὺς πρόποδες κάποιου βουνού τὸ ὁποῖο  λεγόταν Πλάκον ἤ Πλάκος.  Ἦταν, δηλαδή, οἱ Θήβες «ὑπὸ  τὸ(ν) Πλάκον».

                     Ὅπως ὅμως μᾶς βεβαιώνει ὁ Στράβωνας, κατὰ τὴν ἐποχή του, στὴν Κιλικία ἀλλὰ καὶ στὴν γύρω ἀπὸ αὐτὴν περιοχὴ δὲν ὑπῆρχε, οὔτε πόλη Θῆβες οὔτε ὄρος Πλάκον. Ἡ ἀνυπαρξία αὐτή, ἀκόμα καὶ ὡς ὀνομασίας ἤ καὶ ὡς ἀνάμνησης μιᾶς πόλης Θῆβες καιὶ ἑνὸς ὄρους  Πλάκον, ἀπὸ τὴν ἐποχή ἀκόμα τοῦ Στράβωνα, δημιούργησε στοὺς ἐρευνητὲς πολλὰ προβλήματα. Διαβάστε περισσότερα

                                                                                  Οἰκογενειακὴ ζωὴ

                     Πῶς ἦταν ὀργανωμένη ἡ οἰκογενειακὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων τῆς Νεολιθικῆς Ἐποχῆς; Ὑπῆρχαν καὶ καλλιεργοῦνταν οἰκογενειακὲς καὶ συγγενικὲς σχέσεις; Πραγματοποιοῦνταν κοινὲς κοινωνικὲς ἐκδηλώσεις;  Ὑπῆρχαν οἰκογενειακὲς καὶ συγγενικὲς ἑορταστικὲς συναθροίσεις ἤ καὶ φιλικὲς ἐπισκέψεις σὲ συγγενικὰ ἤ γειτονικὰ σπίτια; Πραγματοποιοῦνταν ἰδιαίτερες συναντήσεις μόνο μεταξὺ γυναικῶν ἤ μόνο μεταξὺ ἀνδρῶν γιὰ εὐχάριστη κουβεντούλα σὲ κάποιες βραδυνὲς ὧρες σχόλης καὶ ἀνάπαυσης;

                 Σαφεῖς καὶ τεκμηριωμένες ἀπαντήσεις, στηριγμένες μὲ ἀσφάλεια σὲ ἀνασκαφικὰ δεδομένα καὶ εὑρήματα, στὰ παραπάνω καὶ σὲ ἄλλα παρόμοια ἐρωτήματα, εἶναι δύσκολο ἀλλὰ καὶ ἀνεύθυνο νὰ δοθοῦν. Γραπτὲς πηγὲς δὲν ὑπάρχουν, ἀφοῦ τὰ ὅποια δεδομένα διαθέτουμε ἀνήκουν στὴν προϊστορικὴ ἐποχή, κατὰ  δὲν ὑπάρχουν γραπτές πηγὲς καὶ τὰ  «βουβά» ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα δὲν μποροῦν νὰ δώσουν σαφεῖς ἀπαντήσεις σὲ τέτοια ἐρωτήματα.

                 Ἀπομένει ἡ ἁπλή, διὰ τῆς κοινῆς λογικῆς,  ἑρμηνευτικὴ προσέγγιση κάποιων εὑρημάτων. Καὶ ἡ ἑρμηνευτικὴ αὐτὴ   προσέγγιση διὰ τῆς κοινῆς λογικῆς τοῦ σημερινοῦ παρατηρητῆ πρέπει νὰ εἶναι ἀπαλλαγμένη, ὅσο εἶναι δυνατόν αὐτὸ νὰ γίνει,  ἀπὸ τὶς  ἀγκυλώσεις τῆς διαμορφωμένης καὶ παγιωμένης σύγχρονης ἀντίληψης καὶ νοοτροπίας. Διαβάστε περισσότερα

                                                                  Κοινωνικὴ καὶ κοινοτικὴ ζωὴ

Σ’ ὅλους  τοὺς νεολιθικοὺς οἰκισμοὺς τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ βρέθηκαν πήλινα εἰδώλια. Τὰ περισσότερα  ἀπὸ αὐτά, ὅπως συνήθως συμβαίνει καὶ σὲ ὅλους  τοὺς νεολιθικοὺς οἰκισμοὺς στὸν ἑλλαδικὸ χῶρο, παρίσταναν γυναικεῖες μορφές. Πολύ   λιγότερα ἦταν ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα  παρίσταναν ἀνδρικὲς μορφὲς  ἤ ζῶα.

Ἡ ἐξήγηση τοῦ φαινομένου αὐτοῦ, κατὰ τὴν προσωπική μου ἐκτίμηση, ἔχοντας ὑπ’ ὄψη καὶ διάφορες  ἄλλες ἀπόψεις, πρέπει νὰ ἀναζητηθεῖ, ἄν ὄχι   ἀποκλειστικῶς καὶ μόνο, ὁπωσδήποτε στὸ μεγαλύτερο  ποσοστό τους,    στὸ δέος καὶ στὴν ἔκθαμβη στάση τοῦ νεολιθικοῦ ἀνθρώπου μπροστὰ στὸ θαυμαστὸ γεγονὸς τῆς γέννησης, τῆς δημιουργίας νέας ζωῆς, ἡ ὁποία  εἶναι κυρίως  ἀποκλειστικῶς γυναικεία δυνατότητα.

Ὁ   μεγάλος ἀριθμὸς τῶν   γυναικείων εἰδωλίων δὲν σημαίνει, δὲν μπορεῖ    νὰ σημαίνει, κατὰ τὴν ἐκτίμησὴ μας,  ὅτι  εἶναι ἀποκλειστικῶς ἀφιερώματα καὶ μόνο σὲ κάποια «Ἀνώτερη Δύναμη», στὴν θεὰ Γαῖα ἤ ἕνα εἶδος λατρευτικῆς ἀπεικόνισης τῆς θεᾶς Γαίας, ὡς προστάτιδας καὶ προσωποποίησης τῆς γέννησης καὶ τῆς δημιουργίας, ὅπως ὑποστηρίζεται ἀπὸ κάποιους  μελετητές. Διαβάστε περισσότερα

                                                        Ἡ καθημερινὴ ζωὴ τῶν νεολιθικῶν κατοίκων

                      Ἡ καθημερινὴ ζωὴ τῶν κατοίκων τῶν δεκαοκτὼ γνωστῶν μέχρι τώρα καὶ καταγραμμένων νεολιθικῶν οἰκισμῶν τῆς εὐρύτερης περιοχῆς Ἁλμυροῦ πρέπει νὰ κυλοῦσε ἀρκετὰ ἤρεμα, χωρὶς ἰδιαιτέρως σοβαρὰ προβλήματα. Ἕνα ἥσυχο οἰκογενειακὸ ἀλλὰ καὶ κοινωνικὸ περιβάλλον, μία ἤρεμη κατάσταση, φαίνεται ὅτι ἦταν ἡ συνήθης καθημερινὴ ἀτμόσφαιρα τῆς ζωῆς τῶν νεολιθικῶν κατοίκων τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ στὸ μεγαλύτερο μέρος τῆς ζωῆς τους.

                    Συνηθισμένη βασικὴ καθημερινὴ ἐνασχόληση καὶ φροντίδα τῶν κατοίκων πρέπει νὰ ἦταν μόνο ἡ ἐξασφάλιση τῆς ἀπαραίτητης τροφῆς τὴν ὁποία προμηθεύονταν  ἀπὸ τὶς  δικὲς τους γεωργικὲς καὶ κτηνοτροφικὲς ἐργασίες. Καὶ ἡ ἐξασφάλιση αὐτὴ τῆς καθημερινῆς τροφῆς δὲν πρέπει νὰ συναντοῦσε μεγάλες δυσκολίες. Οἱ κλιματολογικές, ἐδαφολογικὲς καὶ περιβαλλοντικὲς συνθῆκες τῆς περιοχῆς τους δὲν ἦταν πολὺ ἀντίξοες. Ὅλοι οἱ νεολιθικοὶ  οἰκισμοὶ τῆς περιοχῆς     βρίσκονταν  σὲ πεδινὰ καὶ  ὁμαλὰ μέρη. Δὲν ἔχουν ἐντοπισθεῖ εὑρήματα νεολιθικῶν οἰκισμῶν σὲ πολὺ ὀρεινὰ μέρη.  Ὁ πληθυσμὸς τῶν ἀνθρώπων οἱ ὁποῖοι  ζοῦσαν στὴν   περιοχὴ τοῦ  Ἁλμυροῦ κατὰ τὴν Νεολιθικὴ Ἐποχή,  ὅπως  αὐτὸ διαφαίνεται ἀπὸ τὸν ἀριθμὸ τῶν μέχρι τώρα ἀνακαλυφθέντων καὶ ἐρευνηθέντων νεολιθικῶν οἰκισμῶν, ἦταν σαφῶς λιγότερος  ἀπὸ τὸν πληθυσμὸ ὁ ὁποῖος  μποροῦσε νὰ ζήσει σ’ αὐτήν. Ὑπῆρχε ὑπεραρκετὴ ἔκταση κατάλληλη γιὰ ἐκμετάλλευση καὶ κυρίως ἡ ἔκταση αὐτὴ   ἦταν εὔφορη. Διαβάστε περισσότερα

                                                         Τὰ δύο Ζερέλια, οἱ «Ὀφθαλμοὶ  τοῦ Διὸς»

               Ὅπως εἶναι βεβαιωμένο,  ἀπὸ τὶς  τοπικὲς ἀρχαιολογικὲς ἔρευνες καὶ ἀνασκαφές, ὁ νεολιθικὸς οἰκισμὸς ὁ ὁποῖος  ἱδρύθηκε καὶ ἀναπτύχθηκε στὸ «Καραντζάνταλι»  ἦταν λίγο ἀρχαιότερος  ἀπὸ τὸν νεολιθικὸ  οἰκισμὸ «Μαγοῦλα Ζερέλια», ὁ ὁποῖος βρισκόταν λίγο πιὸ πέρα  ἀπὸ αὐτόν, λίγο περισσότερο  ἀπὸ  ἕνα χιλιόμετρο.

                  Ὁ νεολιθικὸς οἰκισμὸς «Καραντζάνταλι» δημιουργήθηκε κατὰ τὴν Ἀρχαιότερη Νεολιθικὴ Ἐποχὴ, κάπου μεταξὺ τοῦ 6.700/6.500 καὶ τοῦ 5.800/5.600 π.Χ., ἐνῶ ὁ οἰκισμὸς «Μαγοῦλα Ζερέλια» πρέπει νὰ ἱδρύθηκε κατὰ Μέση Νεολιθικὴ Ἐποχὴ, κάπου μεταξὺ τοῦ 5.800/5.600 καὶ τοῦ 5.400/5.300 π.Χ., ἄν καὶ κάποιες τελευταῖες ἀρχαιολογικὲς ἔρευνες οἱ ὁποῖες πραγματοποιήθηκαν στὴ Μαγοῦλα Ζερέλια  ἀπὸ τὸ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ὁδηγοῦν σὲ ἀρχαιότερες ἀκόμα ἐποχές. Τὰ ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα τῶν δύο αὐτῶν γειτονικῶν νεολιθικῶν οἰκισμῶν ὑποδεικνύουν ὅτι ὑπῆρξε  μία ἐποχὴ κατὰ τὴν ὁποία οἱ δύο αὐτοὶ νεολιθικοὶ οἰκισμοὶ  συνυπῆρχαν.

                   Λεπτομερέστερες μελέτες καὶ ἐξετάσεις τῶν σχετικῶν ἀρχαιολογικῶν εὑρημάτων τῶν δύο γειτονικῶν αὐτῶν νεολιθικῶν οἰκισμῶν, τοῦ «Καραντζάνταλι» καὶ τῶν «Ζερελίων», ὁδηγοῦν μὲ ἀρκετὰ μεγάλη βεβαιότητα, στὴν ἄποψη ὅτι ὁ νεολιθικὸς οἰκισμὸς «Μαγοῦλα Ζερέλια» ἦταν ἕνας οἰκισμὸς ὁ ὁποῖος διαδέχτηκε χρονικῶς, ὅσο αὐτὸ διαφαίνεται τοὐλάχιστον στὴν μεγάλη ἀκμή του, τὸν νεολιθικὸ οἰκισμὸ «Καραντζάνταλι» καὶ μάλιστα ὅτι ὑπῆρξε μία χρονικὴ περίοδος, μεταξὺ τοῦ τέλους τῆς Ἀρχαιότερης Νεολιθικῆς καὶ τῆς ἀρχῆς τῆς Μέσης Νεολιθικῆς Ἐποχῆς, κατὰ τὴν ὁποία συνυπῆρξαν οἱ δύο αὐτοὶ  γειτονικοὶ  νεολιθικοὶ  οἰκισμοί. Διαβάστε περισσότερα

                                                                     Ἡ λατρεία τῶν πηγῶν καὶ τῶν ποταμῶν

                Ποιὰ ἦταν ἄραγε ἡ σχέση τῶν κατοίκων τῶν δεκαοκτὼ γνωστῶν νεολιθικῶν οἰκισμῶν,  ἤ καὶ κάποιων ἄλλων ἀγνώστων ἀκόμη, τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ, γενικῶς μὲ τὰ ποτάμια, τὶς  λίμνες καὶ τὶς  ὅποιες ἄλλες πηγὲς νεροῦ ὑπῆρχαν δίπλα τους καὶ  ἀπὸ τὶς  ὁποῖες ἐξαρτιόνταν ἡ δική τους ἐπιβίωση καὶ τῶν ζώων τους; Καὶ  ἦταν τὸ νερὸ τὸ μόνο ἀγαθὸ τὸ ὁποῖο δὲν μποροῦσαν μὲ δικές τους  δυνάμεις καὶ ἐνέργειες νὰ ἀποκτήσουν ἀλλὰ ἔπρεπε νὰ τοὺς παρέχεται ἕτοιμο. Ποιὲς σκέψεις, ἰδέες, ἐσωτερικὰ ἐρωτήματα καὶ  διαλογισμοὶ δημιουργοῦνταν, καλλιεργοῦνταν καὶ ἀναπτύσσονταν     μέσα τους γιὰ   τὸ νερό;

               Ποιὲς ἦταν οἱ κρυφὲς καὶ ὑπερβατικὲς σκέψεις τους καὶ οἱ ἀναγωγὲς τους στὸ «ὑπερπέραν» γιὰ τὸ  νερό, τὸ  ζωογόνο καὶ τόσο ἀπαραίτητο   γιὰ τὴν ὕπαρξή τους στοιχεῖο  ἀπὸ τὸ  ὁποῖο ἐξαρτιόνταν ὁλόκληρο ἀτομικὸ τοῦ καθένα  καὶ τὸ συνολικὸ   εἶναι τους; Πῶς ἐξηγοῦσαν τὴν ὕπαρξη τοῦ νεροῦ καὶ τὴν ἀέναη κίνησὴ του στὶς  πηγὲς καὶ στὰ ποτάμια, πῶς ἑρμήνευαν τὴν προέλευσὴ τους;

                Ἐκτιμοῦσαν ὅτι τὰ νερὰ τριγύρω τους, τὰ ὁποῖα   ἦταν ἀπαραίτητα γιὰ τὴ ζωή τους, ἦταν ἄψυχα αὐθύπαρκτα στοιχεῖα τῆς φύσης ἤ ἦταν   δημιουργήματα κάποιου «θεοῦ», δῶρο καὶ εὐλογία κάποιου παντοδύναμου «Δημιουργοῦ», ἤ θεωροῦσαν ὅτι τὰ ἴδια αὐτὰ καθ’ αὑτὰ τὰ νερὰ κάθε εἴδους πηγῆς ἦταν πραγματικὲς ζωντανὲς «θεϊκές» ὀντότητες; Διαβάστε περισσότερα

Γενικὲς παρατηρήσεις γιὰ τὴν νεολιθικὴ κατοίκηση

τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ

                  Ἀπὸ τοὺς δεκαοκτὼ νεολιθικοὺς οἰκισμοὺς οí óποῖοι ἀναπτύχθηκαν στὴν εὐρύτερη περιοχὴ τοῦ Ἁλμυροῦ, οἱ μισοί, οἱ ἐννέα, ἱδρύθηκαν καὶ ὑπῆρξαν κατὰ τὴν Ἀρχαιότερη Νεολιθικὴ Ἐποχή.

                 Αὐτοὶ ἦταν οἱ ἑξῆς: 1. ἡ «Πύρασος», 2. ἡ «Ἀϊδινιώτικη Μαγοῦλα», 3. ἡ «Πέρδικα 1 –Νταουτζιά»,  4. ἡ «Πέρδικα 2». 5. ὁ «Μύλος Βαΐτση»,  6. τὸ «Καραντζάνταλι», 7. ἡ «Μαγοῦλα Ἀμπέλια Ἁλμυροῦ», 8. ἡ «Ἁλμυριώτικη Μαγοῦλα» καὶ 9. ἡ «Πουρναρόλακα».

              Ἀπό τοὺς ἐννέα αὐτοὺς οἰκισμοὺς συνέχισαν νὰ ὑπάρχουν καὶ κατὰ τὴν Μέση Νεολιθικὴ Ἐποχὴ οἱ ὀκτὼ πρῶτοι. Ἔπαυσε νὰ ὑπάρχει μόνο ἡ «Πουρναρόλακα», ἄν καὶ αὐτὸ δὲν εἶναι    πολὺ βέβαιο.

                  Κατὰ τὴν ἴδια νεολιθικὴ περίοδο, τὴν Μέση Νεολιθική,  ἱδρύθηκαν καὶ δραστηριοποιήθηκαν ἄλλοι τέσσερες οἰκισμοί: 1. οἱ «Φθιώτιδες Θῆβες», 2. τὸ «Μπελίτσι», 3. τὰ «Ζερέλια» καὶ 4. ἡ «Καμάρα». Διαβάστε περισσότερα

Νεολιθικοὶ  οἰκισμοὶ  τῆς περιοχῆς Σούρπης – Πτελεοῦ

                  Στὴν τρίτη ὁμάδα τῶν νεολιθικῶν οἰκισμῶν τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ, αὐτῶν οἱ ὁποῖοι  ἀναπτύχθηκαν στὸ νότιο  τμῆμα της, στὸ τμῆμα, δηλαδή, ποὺ  ἀρχίζει  ἀπὸ τὴν  σημερινὴ «Κεφάλωση», τὸν «Ἄμφρυσο Ποταμό» τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, καί,  περιλαμβάνοντας τὶς  πεδιάδες τῆς Σούρπης καὶ τοῦ Πτελεοῦ, φτάνει μέχρι τὸ  Τραγοβοῦνι, στὸ μέρος στὸ ὁποῖο στὴν σημερινὴ περιοχή, κυριαρχοῦν τὰ χωριὰ Σούρπη,  Πτελεός, Ἀχίλλειο, Ἅγιοι Θεόδωροι καὶ Γάβριανη ἐντοπίστηκαν ἴχνη τῶν παρακάτω τεσσάρων  νεολιθικῶν  οἰκισμῶν: 1. «Βουλοκαλύβα», 2. «Πουρναρόλακα», 3. «Καμάρα» καὶ 4. «Γρίτσα».

               Στὴν   περιοχὴ τοῦ  σημερινοῦ  Πλατάνου, κοντὰ στὸν «Ἄμφρυσο Ποταμό», ἀναπτύχθηκε  ὁ οἰκισμὸς «Βουλοκαλύβα», ἕνας οἰκισμὸς μὲ τὴ δική του ἰδιαίτερη ἱστορία.

                Ἡ «Βουλοκαλύβα» ἦταν ἕνας οἰκισμὸς ἀπομονωμένος, λίγο μακριὰ  ἀπὸ τοὺς οἰκισμοὺς τῆς περιοχῆς τοῦ «Κουάριου Ποταμοῦ».  Ἡ «Βουλοκαλύβα»  ἦταν    ἕνας  ἀπὸ τοὺς νεότερους νεολιθικοὺς οἰκισμοὺς τῆς περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ, ἀφοῦ ἱδρύθηκε καὶ δραστηριοποιήθηκε μόνο κατὰ τὴν Νεότερη καὶ τὴν Τελικὴ Νεολιθικὴ Ἐποχὴ. Διαβάστε περισσότερα

Νεολιθικοὶ  οἰκισμοὶ  τῆς περιοχῆς τοῦ «Κουάριου Ποταμοῦ»

          Στὴν κοιλάδα τοῦ σημερινοῦ «Ξηριᾶ», τοῦ «Κουάριου Ποταμοῦ» τῆς ἀρχαιότητας, ἀναπτύχθηκαν, τέσσερες νεολιθικοὶ  οἰκισμοί. Χρησιμοποιῶντας, καὶ πάλι, τὶς ὀνομασίες τὶς ὁποῖες προσέδωσαν σ’ αὐτοὺς οἱ  ἀρχαιολόγοι ἀνασκαφεῖς καὶ ἐρευνητές, μὲ βάση τὶς σύγχρονες  ὀνομασίες τῶν τοποθεσιῶν τους, οἱ οἰκισμοὶ αὐτοὶ εἶναι  1. τὸ «Καρατζάνταλι», 2. τὰ «Ζερέλια», 3. ἡ «Μαγοῦλα Ἀμπέλια Ἁλμυροῦ» καὶ 4. ἡ «Ἁλμυριώτικη Μαγοῦλα».

          Ἀπὸ  τοὺς τέσσερες αὐτοὺς νεολιθικοὺς οἰκισμοὺς οἱ τρεῖς, τὸ «Καρατζάνταλι», ἡ «Μαγοῦλα Ἀμπέλια Ἁλμυροῦ» καὶ ἡ «Ἁλμυριώτικη Μαγοῦλα», ἱδρύθηκαν καὶ ὑπῆρξαν κατὰ τὴν Ἀρχαιότερη Νεολιθικὴ Ἐποχὴ καὶ συνέχισαν νὰ ὑπάρχουν καὶ κατὰ τὴν Μέση Νεολιθική, στὸ τέλος τῆς ὁποίας τὸ  «Καραντζάνταλι» καὶ ἡ «Μαγοῦλα Ἀμπέλια Ἁλμυροῦ» ἔπαψαν νὰ ὑπάρχουν,  ἀπὸ  ὅσα μπορεῖ    κάποιος νὰ συμπεράνει  ἀπὸ τὴν ἔλλειψη νεότερων εὑρημάτων. Ἀντίθετα ὁ οἰκισμὸς «Ἁλμυριώτικη Μαγοῦλα» ἐξακολούθησε νὰ ὑπάρχει  καὶ νὰ δραστηριοποιεῖται  καὶ κατὰ τὴν Νεότερη καὶ τὴν Τελικὴ Νεολιθικὴ Ἐποχή.

          Ὁ νεολιθικὸς οἰκισμὸς «Ζερέλια»  ἱδρύθηκε κάπου μεταξὺ τοῦ τέλους τῆς Ἀρχαιότερης καὶ τῆς ἀρχῆς τῆς Μέσης Νεολιθικῆς Ἐποχῆς καὶ ὑπῆρξε καὶ κατὰ τὴν Νεότερη καὶ Τελικὴ Νεολιθικὴ ἀλλὰ καὶ στὶς  κατοπινὲς ἐποχές. Διαβάστε περισσότερα