Ἡ καθημερινὴ ζωὴ τῶν νεολιθικῶν κατοίκων

                      Ἡ καθημερινὴ ζωὴ τῶν κατοίκων τῶν δεκαοκτὼ γνωστῶν μέχρι τώρα καὶ καταγραμμένων νεολιθικῶν οἰκισμῶν τῆς εὐρύτερης περιοχῆς Ἁλμυροῦ πρέπει νὰ κυλοῦσε ἀρκετὰ ἤρεμα, χωρὶς ἰδιαιτέρως σοβαρὰ προβλήματα. Ἕνα ἥσυχο οἰκογενειακὸ ἀλλὰ καὶ κοινωνικὸ περιβάλλον, μία ἤρεμη κατάσταση, φαίνεται ὅτι ἦταν ἡ συνήθης καθημερινὴ ἀτμόσφαιρα τῆς ζωῆς τῶν νεολιθικῶν κατοίκων τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ στὸ μεγαλύτερο μέρος τῆς ζωῆς τους.

                    Συνηθισμένη βασικὴ καθημερινὴ ἐνασχόληση καὶ φροντίδα τῶν κατοίκων πρέπει νὰ ἦταν μόνο ἡ ἐξασφάλιση τῆς ἀπαραίτητης τροφῆς τὴν ὁποία προμηθεύονταν  ἀπὸ τὶς  δικὲς τους γεωργικὲς καὶ κτηνοτροφικὲς ἐργασίες. Καὶ ἡ ἐξασφάλιση αὐτὴ τῆς καθημερινῆς τροφῆς δὲν πρέπει νὰ συναντοῦσε μεγάλες δυσκολίες. Οἱ κλιματολογικές, ἐδαφολογικὲς καὶ περιβαλλοντικὲς συνθῆκες τῆς περιοχῆς τους δὲν ἦταν πολὺ ἀντίξοες. Ὅλοι οἱ νεολιθικοὶ  οἰκισμοὶ τῆς περιοχῆς     βρίσκονταν  σὲ πεδινὰ καὶ  ὁμαλὰ μέρη. Δὲν ἔχουν ἐντοπισθεῖ εὑρήματα νεολιθικῶν οἰκισμῶν σὲ πολὺ ὀρεινὰ μέρη.  Ὁ πληθυσμὸς τῶν ἀνθρώπων οἱ ὁποῖοι  ζοῦσαν στὴν   περιοχὴ τοῦ  Ἁλμυροῦ κατὰ τὴν Νεολιθικὴ Ἐποχή,  ὅπως  αὐτὸ διαφαίνεται ἀπὸ τὸν ἀριθμὸ τῶν μέχρι τώρα ἀνακαλυφθέντων καὶ ἐρευνηθέντων νεολιθικῶν οἰκισμῶν, ἦταν σαφῶς λιγότερος  ἀπὸ τὸν πληθυσμὸ ὁ ὁποῖος  μποροῦσε νὰ ζήσει σ’ αὐτήν. Ὑπῆρχε ὑπεραρκετὴ ἔκταση κατάλληλη γιὰ ἐκμετάλλευση καὶ κυρίως ἡ ἔκταση αὐτὴ   ἦταν εὔφορη. Διαβάστε περισσότερα

                                                         Τὰ δύο Ζερέλια, οἱ «Ὀφθαλμοὶ  τοῦ Διὸς»

               Ὅπως εἶναι βεβαιωμένο,  ἀπὸ τὶς  τοπικὲς ἀρχαιολογικὲς ἔρευνες καὶ ἀνασκαφές, ὁ νεολιθικὸς οἰκισμὸς ὁ ὁποῖος  ἱδρύθηκε καὶ ἀναπτύχθηκε στὸ «Καραντζάνταλι»  ἦταν λίγο ἀρχαιότερος  ἀπὸ τὸν νεολιθικὸ  οἰκισμὸ «Μαγοῦλα Ζερέλια», ὁ ὁποῖος βρισκόταν λίγο πιὸ πέρα  ἀπὸ αὐτόν, λίγο περισσότερο  ἀπὸ  ἕνα χιλιόμετρο.

                  Ὁ νεολιθικὸς οἰκισμὸς «Καραντζάνταλι» δημιουργήθηκε κατὰ τὴν Ἀρχαιότερη Νεολιθικὴ Ἐποχὴ, κάπου μεταξὺ τοῦ 6.700/6.500 καὶ τοῦ 5.800/5.600 π.Χ., ἐνῶ ὁ οἰκισμὸς «Μαγοῦλα Ζερέλια» πρέπει νὰ ἱδρύθηκε κατὰ Μέση Νεολιθικὴ Ἐποχὴ, κάπου μεταξὺ τοῦ 5.800/5.600 καὶ τοῦ 5.400/5.300 π.Χ., ἄν καὶ κάποιες τελευταῖες ἀρχαιολογικὲς ἔρευνες οἱ ὁποῖες πραγματοποιήθηκαν στὴ Μαγοῦλα Ζερέλια  ἀπὸ τὸ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ὁδηγοῦν σὲ ἀρχαιότερες ἀκόμα ἐποχές. Τὰ ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα τῶν δύο αὐτῶν γειτονικῶν νεολιθικῶν οἰκισμῶν ὑποδεικνύουν ὅτι ὑπῆρξε  μία ἐποχὴ κατὰ τὴν ὁποία οἱ δύο αὐτοὶ νεολιθικοὶ οἰκισμοὶ  συνυπῆρχαν.

                   Λεπτομερέστερες μελέτες καὶ ἐξετάσεις τῶν σχετικῶν ἀρχαιολογικῶν εὑρημάτων τῶν δύο γειτονικῶν αὐτῶν νεολιθικῶν οἰκισμῶν, τοῦ «Καραντζάνταλι» καὶ τῶν «Ζερελίων», ὁδηγοῦν μὲ ἀρκετὰ μεγάλη βεβαιότητα, στὴν ἄποψη ὅτι ὁ νεολιθικὸς οἰκισμὸς «Μαγοῦλα Ζερέλια» ἦταν ἕνας οἰκισμὸς ὁ ὁποῖος διαδέχτηκε χρονικῶς, ὅσο αὐτὸ διαφαίνεται τοὐλάχιστον στὴν μεγάλη ἀκμή του, τὸν νεολιθικὸ οἰκισμὸ «Καραντζάνταλι» καὶ μάλιστα ὅτι ὑπῆρξε μία χρονικὴ περίοδος, μεταξὺ τοῦ τέλους τῆς Ἀρχαιότερης Νεολιθικῆς καὶ τῆς ἀρχῆς τῆς Μέσης Νεολιθικῆς Ἐποχῆς, κατὰ τὴν ὁποία συνυπῆρξαν οἱ δύο αὐτοὶ  γειτονικοὶ  νεολιθικοὶ  οἰκισμοί. Διαβάστε περισσότερα

                                                                     Ἡ λατρεία τῶν πηγῶν καὶ τῶν ποταμῶν

                Ποιὰ ἦταν ἄραγε ἡ σχέση τῶν κατοίκων τῶν δεκαοκτὼ γνωστῶν νεολιθικῶν οἰκισμῶν,  ἤ καὶ κάποιων ἄλλων ἀγνώστων ἀκόμη, τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ, γενικῶς μὲ τὰ ποτάμια, τὶς  λίμνες καὶ τὶς  ὅποιες ἄλλες πηγὲς νεροῦ ὑπῆρχαν δίπλα τους καὶ  ἀπὸ τὶς  ὁποῖες ἐξαρτιόνταν ἡ δική τους ἐπιβίωση καὶ τῶν ζώων τους; Καὶ  ἦταν τὸ νερὸ τὸ μόνο ἀγαθὸ τὸ ὁποῖο δὲν μποροῦσαν μὲ δικές τους  δυνάμεις καὶ ἐνέργειες νὰ ἀποκτήσουν ἀλλὰ ἔπρεπε νὰ τοὺς παρέχεται ἕτοιμο. Ποιὲς σκέψεις, ἰδέες, ἐσωτερικὰ ἐρωτήματα καὶ  διαλογισμοὶ δημιουργοῦνταν, καλλιεργοῦνταν καὶ ἀναπτύσσονταν     μέσα τους γιὰ   τὸ νερό;

               Ποιὲς ἦταν οἱ κρυφὲς καὶ ὑπερβατικὲς σκέψεις τους καὶ οἱ ἀναγωγὲς τους στὸ «ὑπερπέραν» γιὰ τὸ  νερό, τὸ  ζωογόνο καὶ τόσο ἀπαραίτητο   γιὰ τὴν ὕπαρξή τους στοιχεῖο  ἀπὸ τὸ  ὁποῖο ἐξαρτιόνταν ὁλόκληρο ἀτομικὸ τοῦ καθένα  καὶ τὸ συνολικὸ   εἶναι τους; Πῶς ἐξηγοῦσαν τὴν ὕπαρξη τοῦ νεροῦ καὶ τὴν ἀέναη κίνησὴ του στὶς  πηγὲς καὶ στὰ ποτάμια, πῶς ἑρμήνευαν τὴν προέλευσὴ τους;

                Ἐκτιμοῦσαν ὅτι τὰ νερὰ τριγύρω τους, τὰ ὁποῖα   ἦταν ἀπαραίτητα γιὰ τὴ ζωή τους, ἦταν ἄψυχα αὐθύπαρκτα στοιχεῖα τῆς φύσης ἤ ἦταν   δημιουργήματα κάποιου «θεοῦ», δῶρο καὶ εὐλογία κάποιου παντοδύναμου «Δημιουργοῦ», ἤ θεωροῦσαν ὅτι τὰ ἴδια αὐτὰ καθ’ αὑτὰ τὰ νερὰ κάθε εἴδους πηγῆς ἦταν πραγματικὲς ζωντανὲς «θεϊκές» ὀντότητες; Διαβάστε περισσότερα

Γενικὲς παρατηρήσεις γιὰ τὴν νεολιθικὴ κατοίκηση

τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ

                  Ἀπὸ τοὺς δεκαοκτὼ νεολιθικοὺς οἰκισμοὺς οí óποῖοι ἀναπτύχθηκαν στὴν εὐρύτερη περιοχὴ τοῦ Ἁλμυροῦ, οἱ μισοί, οἱ ἐννέα, ἱδρύθηκαν καὶ ὑπῆρξαν κατὰ τὴν Ἀρχαιότερη Νεολιθικὴ Ἐποχή.

                 Αὐτοὶ ἦταν οἱ ἑξῆς: 1. ἡ «Πύρασος», 2. ἡ «Ἀϊδινιώτικη Μαγοῦλα», 3. ἡ «Πέρδικα 1 –Νταουτζιά»,  4. ἡ «Πέρδικα 2». 5. ὁ «Μύλος Βαΐτση»,  6. τὸ «Καραντζάνταλι», 7. ἡ «Μαγοῦλα Ἀμπέλια Ἁλμυροῦ», 8. ἡ «Ἁλμυριώτικη Μαγοῦλα» καὶ 9. ἡ «Πουρναρόλακα».

              Ἀπό τοὺς ἐννέα αὐτοὺς οἰκισμοὺς συνέχισαν νὰ ὑπάρχουν καὶ κατὰ τὴν Μέση Νεολιθικὴ Ἐποχὴ οἱ ὀκτὼ πρῶτοι. Ἔπαυσε νὰ ὑπάρχει μόνο ἡ «Πουρναρόλακα», ἄν καὶ αὐτὸ δὲν εἶναι    πολὺ βέβαιο.

                  Κατὰ τὴν ἴδια νεολιθικὴ περίοδο, τὴν Μέση Νεολιθική,  ἱδρύθηκαν καὶ δραστηριοποιήθηκαν ἄλλοι τέσσερες οἰκισμοί: 1. οἱ «Φθιώτιδες Θῆβες», 2. τὸ «Μπελίτσι», 3. τὰ «Ζερέλια» καὶ 4. ἡ «Καμάρα». Διαβάστε περισσότερα

Νεολιθικοὶ  οἰκισμοὶ  τῆς περιοχῆς Σούρπης – Πτελεοῦ

                  Στὴν τρίτη ὁμάδα τῶν νεολιθικῶν οἰκισμῶν τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ, αὐτῶν οἱ ὁποῖοι  ἀναπτύχθηκαν στὸ νότιο  τμῆμα της, στὸ τμῆμα, δηλαδή, ποὺ  ἀρχίζει  ἀπὸ τὴν  σημερινὴ «Κεφάλωση», τὸν «Ἄμφρυσο Ποταμό» τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, καί,  περιλαμβάνοντας τὶς  πεδιάδες τῆς Σούρπης καὶ τοῦ Πτελεοῦ, φτάνει μέχρι τὸ  Τραγοβοῦνι, στὸ μέρος στὸ ὁποῖο στὴν σημερινὴ περιοχή, κυριαρχοῦν τὰ χωριὰ Σούρπη,  Πτελεός, Ἀχίλλειο, Ἅγιοι Θεόδωροι καὶ Γάβριανη ἐντοπίστηκαν ἴχνη τῶν παρακάτω τεσσάρων  νεολιθικῶν  οἰκισμῶν: 1. «Βουλοκαλύβα», 2. «Πουρναρόλακα», 3. «Καμάρα» καὶ 4. «Γρίτσα».

               Στὴν   περιοχὴ τοῦ  σημερινοῦ  Πλατάνου, κοντὰ στὸν «Ἄμφρυσο Ποταμό», ἀναπτύχθηκε  ὁ οἰκισμὸς «Βουλοκαλύβα», ἕνας οἰκισμὸς μὲ τὴ δική του ἰδιαίτερη ἱστορία.

                Ἡ «Βουλοκαλύβα» ἦταν ἕνας οἰκισμὸς ἀπομονωμένος, λίγο μακριὰ  ἀπὸ τοὺς οἰκισμοὺς τῆς περιοχῆς τοῦ «Κουάριου Ποταμοῦ».  Ἡ «Βουλοκαλύβα»  ἦταν    ἕνας  ἀπὸ τοὺς νεότερους νεολιθικοὺς οἰκισμοὺς τῆς περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ, ἀφοῦ ἱδρύθηκε καὶ δραστηριοποιήθηκε μόνο κατὰ τὴν Νεότερη καὶ τὴν Τελικὴ Νεολιθικὴ Ἐποχὴ. Διαβάστε περισσότερα

Νεολιθικοὶ  οἰκισμοὶ  τῆς περιοχῆς τοῦ «Κουάριου Ποταμοῦ»

          Στὴν κοιλάδα τοῦ σημερινοῦ «Ξηριᾶ», τοῦ «Κουάριου Ποταμοῦ» τῆς ἀρχαιότητας, ἀναπτύχθηκαν, τέσσερες νεολιθικοὶ  οἰκισμοί. Χρησιμοποιῶντας, καὶ πάλι, τὶς ὀνομασίες τὶς ὁποῖες προσέδωσαν σ’ αὐτοὺς οἱ  ἀρχαιολόγοι ἀνασκαφεῖς καὶ ἐρευνητές, μὲ βάση τὶς σύγχρονες  ὀνομασίες τῶν τοποθεσιῶν τους, οἱ οἰκισμοὶ αὐτοὶ εἶναι  1. τὸ «Καρατζάνταλι», 2. τὰ «Ζερέλια», 3. ἡ «Μαγοῦλα Ἀμπέλια Ἁλμυροῦ» καὶ 4. ἡ «Ἁλμυριώτικη Μαγοῦλα».

          Ἀπὸ  τοὺς τέσσερες αὐτοὺς νεολιθικοὺς οἰκισμοὺς οἱ τρεῖς, τὸ «Καρατζάνταλι», ἡ «Μαγοῦλα Ἀμπέλια Ἁλμυροῦ» καὶ ἡ «Ἁλμυριώτικη Μαγοῦλα», ἱδρύθηκαν καὶ ὑπῆρξαν κατὰ τὴν Ἀρχαιότερη Νεολιθικὴ Ἐποχὴ καὶ συνέχισαν νὰ ὑπάρχουν καὶ κατὰ τὴν Μέση Νεολιθική, στὸ τέλος τῆς ὁποίας τὸ  «Καραντζάνταλι» καὶ ἡ «Μαγοῦλα Ἀμπέλια Ἁλμυροῦ» ἔπαψαν νὰ ὑπάρχουν,  ἀπὸ  ὅσα μπορεῖ    κάποιος νὰ συμπεράνει  ἀπὸ τὴν ἔλλειψη νεότερων εὑρημάτων. Ἀντίθετα ὁ οἰκισμὸς «Ἁλμυριώτικη Μαγοῦλα» ἐξακολούθησε νὰ ὑπάρχει  καὶ νὰ δραστηριοποιεῖται  καὶ κατὰ τὴν Νεότερη καὶ τὴν Τελικὴ Νεολιθικὴ Ἐποχή.

          Ὁ νεολιθικὸς οἰκισμὸς «Ζερέλια»  ἱδρύθηκε κάπου μεταξὺ τοῦ τέλους τῆς Ἀρχαιότερης καὶ τῆς ἀρχῆς τῆς Μέσης Νεολιθικῆς Ἐποχῆς καὶ ὑπῆρξε καὶ κατὰ τὴν Νεότερη καὶ Τελικὴ Νεολιθικὴ ἀλλὰ καὶ στὶς  κατοπινὲς ἐποχές. Διαβάστε περισσότερα

                                  Νεολιθικοὶ  οἰκισμοὶ  τῆς  περιοχῆς τοῦ «Χαλαίου Ποταμοῦ»

Στὸ βόρειο  τμῆμα τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ, στὴν    περιοχὴ τοῦ  σημερινοῦ «Χολορέματος», τοῦ «Χαλαίου Ποταμοῦ» τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, τὴν περιοχή, δηλαδή, στὴν ὁποία στὴν σημερινὴ ἐποχὴ κυριαρχοῦν τὰ χωριὰ Πέρδικα, Φυλάκη, Μαυρόλοφος, Ἀργιλλοχώρι, Ἀϊδίνι, Μικροθῆβες καὶ Νέα Ἀγχίαλος, δημιουργήθηκαν καὶ δραστηριοποιήθηκαν κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Νεολιθικῆς Ἐποχῆς  δέκα συνολικῶς νεολιθικοὶ οἰκισμοί. Χρησιμοποιῶντας τὶς ὀνομασίες,  τὶς ὁποῖες προσέδωσαν σ’ αὐτοὺς οἱ ἀρχαιολόγοι ἀνασκαφεῖς καὶ ἐρευνητὲς αὐτῶν, μὲ βάση κυρίως τὶς σύγχρονες ὀνομασίες τῶν τοποθεσιῶν τους, οἱ δέκα αὐτοὶ νεολιθικοὶ οἰκισμοί, εἶναι οἱ ἑξῆς:

1. «Πύρασος», 2. «Ἀϊδινιώτικη Μαγοῦλα», 3. «Πέρδικα 1 – Νταουτζιά», 4. «Πέρδικα 2», 5. «Φθιώτιδες Θῆβες», 6. «Κόμβος Μικροθηβῶν». 7. «Μπελίτσι», 8. «Μύλος Βαΐτση», 9. «Καρατζαγλί», καὶ 10. «Φυλάκη».

Ἀπὸ  τοὺς δέκα αὐτοὺς οἰκισμοὺς οἱ πέντε,  1. «Πύρασος»,  2. «Ἀϊδινιώτικη Μαγοῦλα»,  3. «Μύλος Βαΐτση»,  4. «Πέρδικα 1 – Νταουτζιά» καὶ 5. «Πέρδικα 2», ὑπῆρξαν καὶ δραστηριοποιήθηκαν σ’ ὁλόκληρη τὴν Ἀρχαιότερη Νεολιθικὴ Ἐποχὴ, ἀπό, περίπου, τὰ  ἔτη 6.700/6.500 μέχρι τὰ  ἔτη 5.800/5.600 π.Χ. Διαβάστε περισσότερα

Διακοινοτικὲς ἐπαφὲς καὶ ὁμαδοποιήσεις

τῶν νεολιθικῶν οἰκισμῶν τῆς περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ

Οἱ κοιλάδες καὶ τὰ νερὰ τῶν ποταμῶν καὶ γενικῶς οἱ πηγὲς τοῦ νεροῦ θεωροῦνταν τὰ πιὸ κατάλληλα μέρη γιὰ τὴν ἵδρυση καὶ τὴν ἐγκατάσταση τῶν οἰκισμῶν  ἀπὸ  τοὺς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι  ἔζησαν κατὰ τὴν Νεολιθικὴ Ἐποχὴ. Τέτοιες τοποθεσίες ἐπιλέγονταν  ἀπὸ  τοὺς νεολιθικοὺς ἀνθρώπους  γιὰ νὰ ἐγκαταστήσουν  τοὺς οἰκισμούς τους.  Μὲ τέτοιου εἴδους ἐπιλογὲς γιὰ τὴν ἐγκατάσταση τῶν οἰκισμῶν τους οἱ νεολιθικοὶ κάτοικοι εἶχαν εὔκολη πρόσβαση καὶ πολὺ κοντὰ τους τὸ  βασικότερο καὶ ἀναγκαιότερο  γιὰ τὴν ἐπιβίωσὴ τους ἀγαθό, τὸ  νερό.

Μὲ τὶς  νέες συνθῆκες τὶς ὁποῖες  οἱ ἴδιοι δημιούργησαν κατὰ τὴν διάρκεια τῆς μετάβασής τους  ἀπὸ τὴν «παλαιολιθικὴ» στὴν «νεολιθικὴ»   ζωή, τὸ  νερό, τὸ  ὁποῖο γιὰ τὸν παλαιολιθικὸ ἄνθρωπο χρησίμευε μόνο γιὰ νὰ κορέσει τὴν δίψα του ἤ καὶ νὰ δροσίσει τὸ σῶμα   του, κάτι, δηλαδή, ἀνάλογο μ’   αὐτὸ τῶν ἄλλων ζώων, τώρα ἦταν ἀπαραίτητο καὶ γιὰ πολλὲς ἄλλες δραστηριότητες καὶ ἀνάγκες του. Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτικὴ βελτίωση τῆς ζωῆς

Οἱ ἄνθρωποι τῆς Νεολιθικῆς Ἐποχῆς ἔχτιζαν τὴν μόνιμη κατοικία τους κοντὰ στὶς  κατοικίες ἄλλων κατοίκων, γιατὶ τὸ θεωροῦσαν ὠφέλιμο καὶ ἔνιωθαν  περισσότερη ἀσφάλεια. Ἔτσι δημιουργήθηκαν μικροὶ οἰκισμοί, οἱ νεολιθικοὶ οἰκισμοί,  καὶ  ἀποτέλεσαν μικρὲς κοινωνίες στὶς  ὁποῖες ἀναπτύσσονταν ἀναγκαστικῶς κοινωνικὲς σχέσεις καὶ ἐπαφές, ὠφέλιμες γιὰ ὅλους.  Γινόταν  κατανοητὴ ἀπὸ ὅλους   ἡ  ὠφελιμότητα ἀπὸ  τὴν συγκατοίκησή τους   στὸν ἴδιο χῶρο  ἀλλά καἰ ἡ ἀναγκαιότητα ὕπαρξης  καὶ γενικῆς παραδοχῆς κανόνων  κοινωνικῆς συμπεριφορᾶς, συμβίωσης  καὶ συνύπαρξης. Καὶ αὐτὸ ἦταν μεγάλη ἐξέλιξη σὲ σχέση  μὲ τὸν πλάνητα βίο τῆς Παλαιολιθικῆς Ἐποχῆς.

Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ καὶ μὲ τὴν συνεχῆ ἀνάπτυξη τῶν τεχνικῶν ἡ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων γινόταν συνεχῶς καὶ πιὸ ἄνετη. Ἀντὶ νὰ ἀσχολοῦνται συνεχῶς μὲ τὸ  νὰ βροῦν ὁ καθένας καρποὺς καὶ διάφορες ἄλλες τροφὲς  ἀπὸ τὸ   γύρω τους φυσικὸ περιβάλλον γιὰ νὰ ἐπιβιώνουν, ἄρχισαν νὰ καλλιεργοῦν οἱ ἴδιοι τὰ κατάλληλα φυτὰ σὲ χωράφια κοντὰ στὰ σπίτια τους καὶ ἀντὶ νὰ κυνηγοῦν γιὰ νὰ πιάσουν ἤ νὰ σκοτώσουν τὰ ἄγρια ζῶα γιὰ νὰ παίρνουν τὸ  κρέας τους ἔτρεφαν δικά τους ζῶα στὶς  αὐλὲς τῶν σπιτιῶν τους. Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικὴ ἐξέλιξη καὶ καλλιτεχνικὴ πρόοδος

Ἡ τεχνικὴ ἐξέλιξη τοῦ νεολιθικοῦ ἀνθρώπου ἦταν ἀσφαλῶς μία συνεχής, διαχρονική, μακροχρόνια πορεία. Στηριζόταν σὲ ἀτομικὲς κυρίως, ἄν ὄχι ἀποκλειστικῶς,  πρωτοβουλίες, σὲ πρωτοποριακὲς ἰδέες καὶ σκέψεις φωτισμένων ἀνθρώπων, σὲ ξαφνικὲς ἐμπνεύσεις καὶ τυχαῖες καὶ μεμονωμένες ἀνακαλύψεις. Τέτοια βήματα  προόδου καὶ ἐξέλιξης δὲν μπορεῖ    νὰ ἦταν προνόμια ἀνθρώπων κάποιων μόνο οἰκισμῶν. Παρουσιάζονταν διαχρονικῶς σὲ ὅλους  τοὺς οἰκισμούς, ὄχι βεβαίως τὴν ἴδια ἐποχὴ παντοῦ.    .

Ἡ εὕρεση καὶ ἡ ἐπιλογὴ τοῦ καταλληλότερου χώματος γιὰ τὴν καλύτερη καὶ ἀνθεκτικότερη ποιότητα τοῦ πηλοῦ, τὸ  κοσκίνισμα καὶ τὸ  καθάρισμα τοῦ χώματος  ἀπὸ πρόσθετα ἀκατάλληλα καὶ ἐπιβλαβῆ ὑλικά, ἡ ἀνάμιξη τοῦ καθαροῦ πηλοῦ μὲ βελτιωτικὰ τῆς ποιότητάς του ὑλικά, ἦταν βήματα προόδου.

Εἶναι μᾶλλον ἀδύνατον νὰ ἐξακριβωθεῖ    σὲ ποιὸν  ἀπὸ τοὺς νεολιθικοὺς οἰκισμοὺς τῆς εὐρύτερης περιοχῆς τοῦ Ἁλμυροῦ πρωτοπαρουσιάστηκε τὸ  καθένα  ἀπὸ τὰ βήματα αὐτὰ τῆς προόδου ἤ ἐὰν ἡ κάποια συγκεκριμένη ἀνακάλυψη ἤ  κάποια τεχνικὴ βελτίωσης ἦταν ἔμπνευση καὶ δημιουργία ἐγχώρια τῶν νεολιθικῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς Ἁλμυροῦ ἤ τὴν  διδάχτηκαν ἀπὸ ἄλλους πρωτοπόρους. Διαβάστε περισσότερα